- Κελιά ονομάζονται τα οικήματα που μαζί με μικρό εκκλησάκι και μια μεγάλη ή μικρή περιοχή βρίσκονται στον ιδιόκτητο και αναπόσπαστο χώρο της μονής, τα οποία η κυρίαρχος μονή παραχωρεί με ομόλογο και επί πληρωμή κάποιου πόσου σε τρία πρόσωπα, τα οποία αναφέρονται στο ομόλογο και αποκαλούνται πρώτος, δεύτερος και τρίτος.Μετά το θάνατο του πρώτου, αν δεν υπάρχει υποτακτικός (ψυχογιός ή κληρονόμος) προσλαμβάνεται τρίτος και ο τέως δεύτερος με την έγκριση της μονής καθίσταται πρώτος καταβάλοντας χρηματικό ποσό και εκδίδεται νέο ομόλογο.Σε μερικά κελιά με τη συγκατάβαση της μονής κατοικούν και περισσότεροι των τριών. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 593)
- Η παραχώρηση των κελιών γίνεται με όρους οι περισσότεροι από τους οποίους είναι: α)να μην πωλείται το κελί σε άλλον ασκητή χωρίς την άδεια της κυρίαρχης μονής, β)αν η πώληση εγκριθεί από τη μονή, ο πωλητής και ο αγοραστής πληρώνουν ποσό επί τοις εκατό στη μονή, γ) σε περίπτωση αναχώρησης ή επιστροφής του κελιού στη μονή ή εκδίωξης για κάποια παράβαση δεν έχει το δικαίωμα να λάβει πάνω από το αρχικό τίμημα όποιες και όσες επισκευές και προσθήκες και αν έχουν γίνει στο κελί.Τις διαφορές των κελιών δικάζει πρωτόδικα η μονή και τις εφέσεις η σύναξη στις Καρεές.Εκτός από τους μοναχούς που μένουν σε κελιά, σε ερημικά μέρη, σε μικρά σπήλαια ή τρώγλες ζουν ερημίτες οι οποίοι μόνο μια φορά την εβδομάδα επισκέπτονται το κυριακό ή τη μονή για να λάβουν ξηρά τροφή που συνήθως είναι ξερό ψωμί.Στους μοναχούς που δεν κατεβαίνουν ποτέ άλλοι μοναχοί φέρνουν διπυρίτη και μεταφέρουν τις εργασίες τους που συχνά αποτελούν αξιόλογα έργα. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 593-594)