Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Οι κάτοικοι της Λιαρίγκοβης είχαν οικονομική ευχέρεια και άνεση που απέρρεε από την καλλιέργεια των εδαφών τους αλλά και από την ενασχόληση με την ύφανση χαλιών. Το μαλλί που χρησιμοποιούσαν προερχόταν από το χωριό τους και τη γύρω περιοχή. Σχεδόν όλες οι οικογένειες ασχολούνταν με την ταπητουργία. Τα προϊόντα αυτής της τέχνης πωλούνταν στη Ρούμελη και κυρίως στα μοναστήρια.(Cousinery, τομ.ΙΙ, σ. 141)
Η Λιαρίγκοβη είναι ένα μεγάλο χωριό με περίπου τετρακόσια σπίτια. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 139)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
- Από εκεί χλοερές κοιλάδες τερπνοί λόφοι και πυκνά δάση διασκεδάζουν τη μονοτονία της οδού, ώσπου μετά από διαδρομή πέντε ωρών φτάνουμε επιτέλους στην ελληνική κωμόπολη της Λιαρικόβης (κατ΄ άλλους Ελερίκοβα) όπου και διανυκτερεύουν οι οδοιπόροι.(Isambert,σ.52)
- Το χωριό βρισκόταν στο δρόμο προς Θεσσαλονίκη και σε απόσταση τεσσάρων ωρών από το Νίσβορο. Αποτελούνταν από 400 σπίτια.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 161-162)
- Στις υπώρειες της κορυφής του όρους Χολομώντα,στα νότια της Λιαριγκόβα, σε ένα ποτάμι το οποίο απολήγει στον κόλπο της Κασσάνδρας λέγεται οτι υπάρχουν τα οικιστικά κατάλοιπα μιας αρχαίας πόλης.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ.162)
- Ο Θουκυδίδης έχει περιγράψει, με ακρίβεια, τα μέρη που σχετίζονται με την πορεία του Βρασίδα από την Αρναία της Χαλκιδικής στην Αμφίπολη. Η Αρναία θεωρείται ότι ήταν το ίδιο μέρος το οποίο ο Στέφανος ονομάζει Καλάρνα, η ύπαρξη της τελευταίας κοντά σε αυτό το τμήμα της ακτής διαπιστώνεται από τη χρήση του ονόματος “Turris Calarnaea”, το οποίο ο Μελάς αναφέρει ότι βρίσκεται ανάμεσα στον Στρυμόνα και το λιμάνι του Κάπρου.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 170)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
- Από τα Ρεσετνίκια ομαλός αλλά πετρώδης δρόμος που διέρχεται κοντά από υδρόμυλους και δενδροστοιχίες όπου υπάρχει και το εκκλησάκι του Αγ.Γεωργίου συνεχίζει εως το χωριό Λιαρίγκιοβα ενώ μια διακλάδωσή του κατευθύνεται στον Πολύγυρο.Η Λιαρίγκοβα βρίσκεται σε υψόμετρο 615 μέτρων και χωρίζεται στα δυο από ένα ρέμα.Εδώ κατοικούν 400 οικογένειες σε 277 όμορφες κατοικίες κάποιες από τις οποίες είναι διώροφες ενώ υπάρχει μια εκκλησία, 2 κλίβανοι και 40 μαγαζιά.,10 χάνια (και εδώ όπως και στην Ιερισσό όλες οι κατοικίες δέχονται ξένους) και έξι βρύσες με άφθονο νερό. Οι κάτοικοι είναι φιλόξενοι και κάνουν το επάγγελμα του αγωγιάτη,του μελισσοκόμου και του εμπόρου ενώ οι γυναίκες κατασκευάζουν μάλλινους τάπητες.Κάθε Σάββατο γίνεται αγορά στο χωριό.(Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 516-518)
- Από τη Λιαρίγκοβη ξεκινά ένας δρόμος που για μια ώρα διασχίζει μια πεδιάδα με διάσπαρτα δένδρα και το χωριό Νοβοσέλο και μετά από 10 λεπτά αφήνοντας πίσω ένα δάσος και το όρος Καμήλα και μερικούς υδρόμυλους συναντά -μετά από συνολικά μιάμιση ώρα- το χοντρό δέντρο.Εκεί υπάρχει μια βρύση.Έπειτα ο δρόμος χωρίζεται και η άγουσα δεξιά μετά από τρεις ώρες φτάνει στο χωριό Πλανά –το οποίο απέχει τρία τέταρτα της ώρας από τη θάλασσα- ενώ η άλλη οδός κινείται κατηφορικά και περνώντας από δάσος δρυών φτάνει σε ένα ρέμα και μπαίνει στο χωριό Ρεβενίκια.Το χωριό βρίσκεται στις υπώρειες του βουνού και κατοικείται από 168 χριστιανικές οικογένειες γεωργών και μελισσοκόμων ενώ υπάρχει μια εκκλησία και μία ακόμη με δωμάτια καλογριών, 7 παντοπωλεία, 2 χάνια και βρύσες.Εκεί εκτρέφονται αμνοερίφια και χοίροι.Η οδός συνεχίζει κατηφορικά και περνά μέσα από αγρούς και καστανιές.Η οδός διέρχεται και από το πάνω μέρος του χωριού και περνά ένα ρέμα όπου υπάρχουν νεροτριβές.Αργότερα συναντά ένα ακόμη ρέμα –που ονομάζεται Βαθύλακκα-και μια λίθινη γέφυρα, που οδηγεί στους αμπελώνες του επόμενου χωριού που καλείται Γομμάτι.Το χωριό βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού πλησίον της εκκλησίας των Αγ.Σαράντα.Κατοικείται από 170 οικογένειες με 95 οικίες ενώ έχει μια εκκλησία και τρία παντοπωλεία.Ο δρόμος γίνεται πετρώδης και συνεχίζει περνώντας άλλο ένα ρέμα και αμπελώνες και αφού αφήσει πίσω του το μετόχι της μονής Διονυσίου που βρίσκεται στον κόλπο του Αγ.Όρους φτάνει στη θέση Γιούφτισα και μετά από είκοσι λεπτά κατηφορικού δρόμου στην Ιερισσό. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 522-524)
- Ο δρόμος είναι αμαξιτός και πέρνα έξω από τα Ρεσετνίκια κοντά στην εκκλησία του Αγ.Γεωργίου, διαχωρίζεται και η μεν αριστερή άγουσα κατευθύνεται στη Λιαρίγκοβη ενώ η δεξιά γίνεται ελαφρώς ανηφορική ενώ αμαξιτός δρόμος που κατασκευάστηκε προ διετίας εκτός από τις απαιτούμενες μικρές γέφυρες, διέρχεται από δάσος δρυών και πλατάνων, προσπερνά το μικρό χωριό Καγιατζίκι που βρίσκεται στα δεξιά και σύντομα οδηγεί στον Πολύγυρο.Η οδός εξέρχεται του Πολυγύρου και περνώντας μέσα από αμπελώνες γίνεται ανηφορική και μετά από μισή ώρα ελιγμών σε έδαφος άδενδρο που έχει μόνο θάμνους-περιοχή που καλείται Καγκέλια-φτάνει σε δάσος δρυών που το διαδέχεται δάσος οξιών του όρους Χολομώντα.Επί του υψώματος ο δρόμος διαχωρίζεται μετά από πορεία μιας ώρας από τη θέση Καγκέλια και η μεν δεξιά άγουσα οδηγεί μετά από είκοσι λεπτά στο χωριό Λόκοβα που κείται στις νότιες πλαγιές του Χολομώντα και κατοικείται από 70 χριστιανικές οικογένειες που ασχολούνται με τη μελισσοτροφία και τη γεωργία ενώ υπάρχει εκκλησία, ελληνικό και δημοτικό σχολείο ενώ το έτερο παρακλάδι οδηγεί σε είκοσι λεπτά στην εκκλησία του Προφ.Ηλία που βρίσκεται σε ομαλό έδαφος ανάμεσα σε γέρικες δρυες και ανήκει στο χωριό Λόκοβα.Από το εκκλησάκι η οδός κινείται ανηφορικά και με ελιγμούς φτάνει μετά από ένα τέταρτο στο δρόμο που πηγαίνει στα Ρεσετνίκια και ακολούθως στη Λιαρίγκοβη. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 560-561)
- Λιαρίγκοβη:Βρίσκεται στα μισά του δρόμου από Θεσσαλονίκη προς Άγιο Όρος σε ομαλό έδαφος χωρίζεται από ρέμα και κείται στις βορειοανατολικές πλαγιές του Χολομώντα σε ύψος 615 μέτρων στα νοτιοδυτικά της κοιλάδας που περικλείεται από τα βουνά Χολομώντα προς δυτικά, Καμήλα προς ανατολικά, του Τρεβενίκου στα βόρεια που διαχωρίζει τα χωριά Παληοχώρι και Νοβοσέλο και Μουκοβίνας στα νότια όπου υπάρχει δάσος οικοδομικής ξυλείας και στα ανατολικά η ψηλή και βραχώδη θέση Περιστέρι για την οποία λέγονται πολλά μυθολογήματα.Προς τη θέση αυτή οδηγεί ένα μόνο μονοπάτι.Η κωμόπολη οικείται από 350 οικογένειες χριστιανικές σε 227 σπίτια από τα οποία μερικά είναι και διώροφα και έχει λιθόστρωτους δρόμους(καλδερίμια), ευμεγέθη εκκλησία με το όνομα του Αγίου Στεφάνου με υψηλό κωδωνοστάσιο και άριστη οικοδομή που ανηγέρθη προ δεκαπενταετίας όπου στεγάζονται τα σχολεία ελληνικά, δημοτικά και νηπιαγωγεία όπου φοιτούν 350 σπουδαστές, 7 κλίβανοι, 40 μαγαζιά και 10 χάνια.Πολλά σπίτια με μικρή πληρωμή δέχονται ξένους επισκέπτες και προσφέρουν τροφή.Οι άντρες συνήθως κάνουν το επάγγελμα του αγωγιάτη ,οι υπόλοιποι ασχολούνται με τη μελισσοκομία, αμπελουργία, κτηνοτροφία και με το κυνήγι.Ακόμη ασχολούνται με την κατασκευή αρβύλων και τη βαφική ενώ οι γυναίκες ασχολούνται με την κατασκευή ταπήτων από μαλλί.Στην αγορά που γινόταν κάθε Σάββατο έρχονταν έμποροι από τα γύρω χωριά και από τη Νιγρίτα έμποροι αμπάδων.Βόρεια της Λιαρίγκοβης στην κορυφή του λόφου που βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Τρεβένικο όπου ανάμεσα σε γέρικες δρυες και αρχαία ερείπια κείται το εκκλησάκι του Προφ.Ηλία, ορατό από Λαγκαδά και Σοχό, την Τρίτη του Πάσχα όλοι εορτάζουν και τελούν αγώνες σκοποβολής, άλματος, πάλης και ιπποδρομιών και στολίζουν με άνθη και κλαδιά τα άλογα που νικούν.Εκεί όπως και στον Πολύγυρο Κυριακές και γιορτές (εκτός των νηστειών)τελούνται χοροί σε ευρύχωρη θέση μπροστά στα σχολεία που ονομάζεται χοροστάσια.Στη Λιαρίγκοβη μένει ο επίσκοπος Ιερισσού και Αγίου Όρους, υπάρχει λόχος που χρησιμοποιεί ως στρατώνα το παλιό σχολείο και αντιπρόσωποι ανθρακεμπόρων από τη Θεσσαλονίκη, καθώς όλοι οι εμποροπλοίαρχοι ανθράκων που πλέουν στις διάφορες παραλίες της Χαλκιδικής μεταβαίνουν στη Λιαρίγκοβη.Πάνω από τα τελευταία σπίτια του χωριού προς τον Χολομώντα ανηφορικό και ανώμαλο μονοπάτι που διέρχεται μέσα από δάσος καστανιάς και οξιάς φτάνει μετά από ένα τέταρτο στη θέση Ισιώματα. Από τη θέση αυτή είναι ορατές προς βορρά οι λίμνες Μπουγιούκ και Κουτσούκ Μπεσίκ, τα γύρω οθωμανικά χωριά, τα όρη Σοχού και Νιγρίτας στα ανατολικά, καταπράσινα λειβάδια ακόμα και στις πιο μεγάλες ξηρασίες, το χωριό Στανό δυτικά του Προφ.Ηλία, το όρος Τρεβένικο, τα χωριά Νοβοσέλο και Παληοχώρι και το όρος Καμήλα.Από τη χαράδρα που σχηματίζεται μεταξύ του Τρεβενίκου και της Καμήλας διακρίνεται η κορυφή του όρους Στρεβενίκου που υψούται νότια του όρμου Λιμπσάσδας στους πρόποδες του οποίου κείται το χωρίο Ίσβορος και προς νότο θεάται ο Άθως και τα νησιά Σκόπελος και Σκιάθος. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 561-563)
- Από τη Λιαρίγκοβη ακολουθείται η πορεία προς το χωριό Μαχαλά που φτάνει μέχρι έναν υδρόμυλο και φτάνει μετά από δυο ώρες στη θέση Μπιάβτσα.Ο δρόμος από εκεί συνεχίζει ομαλά για ένα τέταρτο και ανηφορικά για άλλο ένα τέταρτο μέσα από δάσος οξιάς φτάνει στο όρος Στρεβένικο και στην πηγή Κράβιακα που έχει άφθονο και κρύο νερό.Από εδώ η οδός συνεχίζει ομαλά μέσα από δάσος οξιάς από τις υπώρειες του όρους Στρεβενίκου, σε μισή ώρα προσπερνά μικρή πηγή από όπου ξεκινά κατηφορική και πετρώδης οδός που περνώντας από δάσος δρυών, φτάνει σε μισή ώρα σε πεδιάδα στην περιοχή Καλύβες Βαρβάρας όπου υπάρχουν 20 λιθόκτιστες κατοικίες όπου μένουν γεωργοί από το χωριό Βαρβάρα που υδρεύονται από παρακείμενο ρέμα.Ο δρόμος έπειτα συνεχίζει προς περιοχή όπου βρίσκονται οι καλύβες Μαχαλά που αποτελούνται από 15 πέτρινες οικίες γεωργών από το χωριό Μαχαλά όπου υπάρχει καφενείο, χάνι και οικοδομή που ανήκει στον ιδιοκτήτη της περιοχής που αποτελείται από 10 δωμάτια και υδρεύεται από ρεματιά με άφθονο νερό.Στην περιοχή διαμένει και ένας τελώνης.Ωστόσο, το κλίμα είναι νοσώδες.Από εκεί η οδός οδηγεί στο επίνειο της περιοχής, τη Λιμπσάσδα όπου στις αρχές Ιουλίου μετά τη γιορτή των Αγ.Αποστόλων μεταφέρουν κάθε χρόνο από όλα τα χωριά κυψέλες –περίπου 6-7 χιλιάδες τεμάχια- τις οποίες πωλούν στους κατοίκους της Θάσου.Στα δυτικά υψούται το όρος Σουβλιάνι που καλύπτεται από ωραίο δάσος και θεωρείται τόπος αναψυχής λόγω των υδάτων που ρέουν στην περιοχή. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 563-565)
- Κοντά στο Ζαγκλιβέρι βρίσκεται το χωριό Ντάγκελι που έχει 100 οθωμανικές οικογένειες, τέμενος και φρέατα. Εδώ διαχωρίζονται οι δρόμοι, αυτός που κατευθύνεται προς βορρά οδηγεί στο χωριό Γκιόλ-μπασι, ο δεύτερος οδηγεί στο Γκριμποζάκι, πρωτεύουσα των χωριών της περιφέρειας Παζαριάς και ο τρίτος, αφού περάσει από τα χωριά Ντερέμπασι και Λουζίκι, οδηγεί στο Ίσβορον, Ρεβενίκια και Λιαρίγκοβη. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 502)