Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
- Ανάμεσα στα μουσουλμανικά αυτά τείχη που ορθώνονται στα όρια της Μακεδονίας, το παράδειγμα του Ελβασάν χρησιμεύει, για να μας εξηγήσει γιατί, σε κάθε πόλη και χωριού του εσωτερικού, έχουμε μια συνοικία μουσουλμάνων μπέηδων και αγάδων. Ολόκληρη η ιδιοκτησία στη Μακεδονία είναι σε μουσουλμανικά χέρια. Στο βιλαέτι του Μοναστηρίου ο χάρτης πρέπει να είναι διάτρητος από μικρές ισλαμικές τρύπες στο χριστιανικό φόντο του τόπου. Το Μοναστήρι καταρχήν, ο Περλεπές, το Κίτσεβο και η Φλώρινα είναι οι κυριότεροι πόλοι έλξης…
Το συμφέρον που ώθησε αυτούς τους πρώην χριστιανούς προς το τζαμί, τους κρατά ακόμη στο πλευρό του Τούρκου και ο δεσμός αυτός είναι ισχυρότερος από τις μεγάλες και ωραίες θεωρίες περί φυλών και εθνοτήτων.
(Berard, σ. 210)
- H Φλώρινα απέχει μόλις τρεις ώρες από το μοναστήρι. Χωρίζεται από τη Καστοριά με τα βουνά Νέρετσκα και Πλάνινα. Είναι χτισμένη στη κατωφέρεια των λόφων δίπλα σε ένα καχεκτικό παραπόταμο της Τσέρνας. Τη μουσουλμανική πόλη την αποτελούν 1500 σπίτια, που τα κατοικούν Αλβανοί και Σλάβοι προσήλυτοι. Στη πόλη βρίσκονται καμιά εκατοντάδα τούρκικες οικογένειες. Η χριστιανική συνοικία (500 σπίτια) θυμίζει την Αχρίδα και τη Στρούγκα με την όψη των ξύλινων σπιτιών της, τη βρωμιά των δρόμων της, τη φορεσιά των γυναικών και το χωριάτικο και βαρύ σουλούπι όλων των κατοίκων της.(Berard, σ. 356-357)
Το τραίνο, αφού φύγει από την Λάρισα και περάσει τον ποταμό Πηνειό, μπαίνει στην περίφημη Κοιλάδα των Τεμπών, ανάμεσα στα όρη Όλυμπος (9780 πόδια) και Όσσα. Μετά περνάει αρκετά κοντά από την παραλία, μέσα από ένα τούνελ κάτω από το κάστρο του Πλαταμώνα και φθάνει στο Πλατύ, 20 μίλια από τη Θεσσαλονίκη, στη γραμμή Θεσσαλονίκη – Φλώρινα. (Boissonas, σ. 78)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
- Η οδός από τα Βιτώλια διέρχεται τις υπώρειες του όρους Σόα Γκόρα και μετά από 6 ώρες φτάνει στη Φλώρινα. Στα βουλγαρικά ονομάζεται Λερίν, και είναι μία κωμόπολη 1.400 οικιών, που σχεδόν εξ’ ολοκλήρου κατοικείται από μωαμεθανούς και από Αλβανούς οθωμανούς. Είναι έδρα καδή και μουδίρη. Εδώ υπάρχουν 100 οικογένειες Τσιγγάνων, από τις οποίες προέρχονται οι καλύτερες χορεύτριες της Τουρκίας. Η πόλη έχει μία και μοναδική οδό κατά το μήκος ρυακιού που κατέρχεται από το όρος Περιστέρι. Από εκεί η οδός πηγαίνει προς τα ανατολικά και διατέμνει χωρίς γέφυρα τον παραπόταμο του Καρά-Σού Βρούτο και εγκαταλείπει στα δεξιά μια άλλη οδό που πηγαίνει στη Θεσσαλονίκη μέσω της Μπάνιας (εδώ υπάρχει υδραγωγείο και ρωμαϊκή υδατολεκάνη που δέχεται το νερό από μια πηγή που έχει χλιαρό νερό και κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Δίπλα στη Μπάνια βρίσκονται τα μεγαλοπρεπή ιπποφορβεία, που συστάθηκαν από τον Φίλιππο) ενώ μέσω του Καϊλάρ (Σαριγκιούλ) και Καραφερίας κάμπτεται προς τα ανατολικά φτάνοντας στο χάνι Γκορνίσεβο και κατεβαίνει μέσω απότομης κλίσης στο Όστροβο. (Isambert,σ. 38)
- Η σημαντικότερη περιοχή ανάμεσα στην Λυγκιστίδα και την Έδεσσα, είναι η Ηράκλεια.Απέχει απο την Λυχνιδό 46 μίλια και από την Έδεσσα 64. (Leake,τομ.ΙΙΙ,σ. 281)
- Η Ηράκλεια δεν απέχει πολύ από την νέα πόλη της Φλώρινας, περίπου 10 μίλια ευθεία προς τα νότια του Μοναστηρίου, το οποίο είναι τώρα η κυριότερη πόλη σε αυτό το τμήμα της χώρας και καταλαμβάνει το τμήμα της αρχαίας Πελαγονίας, γι΄ αυτό το λόγο είναι αποδεκτή η αποκαλούμενη θέση της Ηράκλειας της Λυγκιστίδας, αφού οι τότε αρχές παρουσίαζαν τους Λυγκιστές να διαμένουν νότια των Πελαγόνων και ανάμεσα τους βρίσκονταν οι Εορδαίοι που εμφανίζονται να καταλαμβάνουν το Όστροβο και το Σαριγκιόλ. (Leake,τομ.ΙΙΙ,σ. 282)
- Καθώς ο ιστορικός αναφέρει την πρώτη στρατοπέδευση των Ρωμαίων στον Λύγκο, κοντά στον ποταμό Βίβο και καθώς ο Λύγκος περιγράφεται σαν πόλη από τον Στέφανο, μπορεί να υποτεθεί ότι η Ηράκλεια απεκαλείτο ορισμένες φορές και Λύγκος και ότι το στρατόπεδο του Σουλπικίου βρισκόταν στην Ηράκλεια. Αλλά αν και η έκφραση “προς τον Λύγκο” μοιάζει να ενισχύει αυτήν την άποψη, είναι πιο πιθανό ο Πολύβιος να συνέδεσε τον Λύγκο με αυτήν την περίπτωση με την ίδια λογική που το βρίσκουμε συνημμένο σε δυο άλλα χωρία του Λίβιου, καθώς και του Θουκυδίδη και του Πλουτάρχου.Με άλλα λόγια,είναι συνώνυμο με την Λυγκιστίδα ή την χώρα των Λυγκιστών, αρχικά ως ένα μικρό ανεξάρτητο βασίλειο και αργότερα ως επαρχία της μακεδονικής μοναρχίας.Η Λυχνιδός και η Ηράκλεια οι οποίες βρίσκονται κοντά στην γραμμή μεταξύ Δυρραχίου, ή Απολλωνίας και Θεσσαλονίκης, ήταν οι κύριες πόλεις στο κέντρο της Κανδαβίας ή Εγνατίας Οδού-η σημαντική γραμμή επικοινωνίας από ξηράς μεταξύ Ιταλίας και Ανατολής, μεταξύ Ρώμης, Κωνσταντινούπολης και Ιερουσαλήμ. (Leake, τομ.ΙΙΙ,σ. 311)
- Παρόλο που η Λυχνιδός, η Ηράκλεια και η Έδεσσα στην Κανδαβία οδό, όπως περιγράφει και ο Πολύβιος, εξακολουθούσαν να είναι τα τρία κύρια σημεία μεταξύ Δυρραχίου και Θεσσαλονίκης( η φύση στην πραγματικότητα είχε τραβήξει την γραμμή στην κοιλάδα του Γενουσού ποταμού, ξεκινώντας από την παραθαλάσσια χώρα της Ιλλυρίας και διεισδύοντας στο όρος Κανδαβία στην ίδια ανατολική κατεύθυνση προς την οποία η κοιλάδα στον ποταμό της Έδεσσας απολήγει στις πεδιάδες της Κάτω Μακεδονίας) φαίνεται να ήταν επιλογή των διαδρομών πάνω από τις βουνοκορφές οι οποίες περιέκλειαν τα σύνορα της Ιλλυρίας και της Μακεδονίας και οι οποίες διαχώριζαν την λίμνη της Λυχνιδούς από τις κοιλάδες που βρέχονταν από τον Εριγώνα και τις διακλαδώσεις του. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 312)
- Στον κανονικό δρόμο, όπως περιγράφει ο Πολύβιος, το τμήμα μεταξύ Λυχνιδούς και Ηράκλειας έβγαζε στον Πυλώνα, που πήρε το όνομά του επειδή ήταν το όριο των δύο επαρχιών. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 313)
- Τα Κάστρα ή η Παρεμβολή υποδεικνύουν την πρώτη στρατοπέδευση του Σουλπικίου στον Βίβο. Η Νίκαια ήταν περίπου οκτώ ρωμαϊκά μίλια απόσταση από την Παρεμβολή ή τα Κάστρα και πιθανώς στα βόρειά του, επειδή μετά την μάχη κοντά στον Οκτάλοφο, ο Ύπατος προχώρησε στη βόρεια κατεύθυνση προς τα Στύβερρα, σε αναζήτηση ανεφοδιασμού, έχοντας εξαντλήσει την περιοχή γύρω από την Ηράκλεια.(Leake, τομ.ΙΙΙ,σ. 314)
- Η Νίκαια, η Παρεμβολή και η Ηράκλεια διαμόρφωναν ένα τρίγωνο, του οποίου οι πλευρές ήταν 8,11 και 12 μίλια σε μήκος.Η βόρεια πορεία από την Λυχνιδό κλίνει προς τη Νίκαια ή τον Οκτάλοφο και οι δύο νότιες προς την Παρεμβολή ή τα Κάστρα στον ποταμό Βίβο. Αυτός ήταν προφανώς ο νότιος παραπόταμος του Εριγώνα. Στη διαδρομή που περιγράφει ο Πολύβιος μέσω του Πυλώνος, τα ονόματα που αναφέρει είναι από πολύ νεότερες εποχές από αυτές στα Οδοιπορικά ενώ είναι πολύ πιθανό ότι η πρώτη διαδρομή ίσως να συμπίπτει με την τελευταία παρά την διαφορά στα ονόματα. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 314)
- Η Άρνισσα μοιάζει να ήταν η κοιλάδα του Οστρόβου και πιθανόν να ήταν το ίδιο μέρος με τον Βάρνο του Πολύβιου καθώς το Β ήταν ένα κοινό μακεδονικό πρόθεμα. Για τον Στράβωνα δεν είναι υποχρεωτικό να τοποθετηθεί ο Βάρνος μεταξύ Λυχνιδούς και Ηράκλειας παρόλο που αποκόμισε αναμφίβολα αυτήν την εντύπωση. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 316)
- Οι σύγχρονες πορείες στα βουνά που διαχώριζαν τον Λύγκο από την Εορδαία ήταν από το Τιλμπελί στην Όσλοβα, προς τα ανατολικά και από τη Μπάνιτσα στο Όστροβο προς τα δυτικά. Η πρώτη είναι στη συνήθη πορεία από τα Μπιτόλια στα Βοδενά και η τελευταία από την Φλώρινα προς το ίδιο μέρος.Παρόλο που η Φλώρινα είναι πιο κοντά από όσο τα Μπιτόλια στην πλευρά της Ηράκλειας, θα εκλάμβανα την Εγνατία Οδό να διασχίζεται από την πρώτη πορεία, καθώς κατεβαίνει στις εορδαϊκές κοιλάδες πιο κοντά στην τοποθεσία της Έδεσσας. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 317)
- Τα περάσματα της Πελαγονίας, στα οποία ο Περσέας τοποθετήθηκε από τον πατέρα του Φίλιππο, πιστεύω ότι είναι η ορεινή διάβαση στη σύγχρονη διαδρομή από την Αχρίδα προς τα Μπιτόλια, που τώρα αποτελεί την κύρια αρτηρία στη θέση της παλιάς γραμμής ή γραμμών της Εγνατίας Οδού.Αυτή η αλλαγή ίσως προκλήθηκε από την συγκυρία ότι η Αχρίδα και τα Μπιτόλια αποτελούν τώρα τα κύρια μέρη αντί της Λυχνιδούς και της Ηράκλειας και βρίσκονται αντίστοιχα στα βόρεια των δύο αρχαίων τοποθεσιών, καθώς στην αρχαιότητα η Εγνατία είχε εδώ παρεκκλίνει από την ευθεία της πορεία επειδή υπήρχε ανάγκη να διασχίσει περιμετρικά είτε τη βόρεια είτε τη νότια άκρη της λίμνης Λυχνιδούς.Το πέρασμα της Πελαγονίας ήταν εξαίρετης σημασίας ως μια από τις άμεσες εισόδους από την Ιλλυρία στην Μακεδονία με την πορεία του ποταμού Δριλώνα που τώρα λέγεται Δρίνος.Ήταν απαραίτητο για τους βασιλείς της Μακεδονίας να διατηρούν δυνατές φρουρές στην Λυχνιδό και σε κάποιες άλλες τοποθεσίες στην λίμνη, όπως και στα Στύβερρα και στην Ηράκλεια. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 321)
- Σύμφωνα με το Οδοιπορικό, οι Στόβοι απείχαν 47 οδοδείκτες από την Ηράκλεια του Λύγκου, η οποία ήταν στην Εγνατία Οδό και 55 οδοδείκτες από τη Ταυριάνα. Η συνολική απόσταση από την Ηράκλεια στους Στόβους και από τους Στόβους στη Σέρντικα, σημερινή Σόφια, είναι περίπου ίδια με την απόσταση της Ηράκλειας, δίπλα στη Φλώρινα, μέχρι τη Σέρντικα. Κατά συνέπεια οι Στόβοι βρίσκονταν στο δρόμο που οδηγούσε από την Ηράκλεια στη Σέρντικα. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 441)
- Όντας το πιο ευθύ και εύκολο πέρασμα ανάμεσα στα Καμβούνια Όρη, είναι το φυσικό πέρασμα ανάμεσα στη Μακεδονία και στην Περραιβία. Είναι τώρα ο πιο σημαντικός σταθμός του ουλαμού του Δερβέν Αγά στο Μπεϊλίκι και ο δρόμος από τη Λάρισα και τα Τρίκαλα στα Μπιτόλια, από όπου η πρώτη αφετηρία είναι το Καλιάρι και η δεύτερη η Φλώρινα. Ο δρόμος από το κάστρο στις Πόρτες είναι ευρύς και επίπεδος και αποτελεί το φυσικό άνοιγμα στο βουνό.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 332)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Η Φλώρινα απέχει τέσσερα μίλια από τις πεδιάδες της Πελαγονίας. (Pouqueville, τόμ. ΙΙΙ, σ. 18)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.
- Πόλη που βρίσκεται στην άκρη της πεδιάδας του Μοναστηρίου. (Walker,σ. 153)
Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.