Γαλάτιστα

Παλαιό Όνομα : Ανθεμούς

Δήμος : Πολυγύρου

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Όσο απομακρυνόμαστε από τη θάλασσα τα κατοικημένα μέρη αραιώνουν, και η πεδιάδα φαίνεται ακαλλιέργητη. Καλύπτεται δε από μυρτιές μέχρι τη Γαλάτιστα, μία ελληνική κωμόπολη που είναι χτισμένη στις όχθες του όρους Δυσώρου, εντός κάποιου γιγαντιαίου λεκανοπεδίου. Τα σπίτια αυτού του συνοικισμού είναι διεσπαρμένα πάνω σε έναν βράχο, στην πάνω πλευρά του οποίου βρίσκεται ένας πύργος. Το τοπίο αυτό δίνει την εντύπωση πως επρόκειτο περί μιάς μικρής πόλης. Αξιοσημείωτο δε είναι και το γεγονός πως αποτελεί και έδρα Επισκοπής. (Isambert, σ.51- 52)

Σε απόσταση οκτώ ωρών από τη Λιαριγκόβα. Αποτελούνταν από 500 σπίτια. Βρίσκεται κοντά στις εκβολές ενός ποταμού ο οποίος διαχωρίζει τα ορεινά της Χαλκιδικής σε δύο παράλληλες κορυφογραμμές και εκβάλει στον κόλπο της Θεσσαλονίκης. O δρόμος από τη Γαλάτιστα ακολουθεί το ποτάμι σχεδόν μέχρι την εκβολή του. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 162)
Από μια περίεργη διαστρέβλωση της αρχαίας γεωγραφίας η Θεσσαλονίκη και η Βέροια είναι εκκλησιαστικές επαρχίες ή διοικητικές περιφέρειες της Θεσσαλίας. Έτσι, ο επίσκοπος της Θεσσαλονίκης ονομαζόταν Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Θετταλίας. Επίσης διεκδικούσε τα προνόμια του επιθέτου Παναγιώτατος στη δική του περιφέρεια αλλά και οπουδήποτε αλλού είχε τον τίτλο, όπως και οι άλλοι μητροπολίτες, του Πανιερώτατου. Οι επισκοπές της δικαιοδοσίας του είναι το Κίτρο, η Καμπανία, η Πέτρα, ο Πλαταμώνας μαζί με το Λυκόστομο, τα Σέρβια, το Αρδαμέρι, όπου ο τόπος διαμονής του επισκόπου είναι η Γαλάτιστα και η Ιερισσός, η οποία συμπεριλαμβάνεται στο Άγιο Όρος. (Leake, τομ. ΙΙΙ, σ. 250-251)
Κατά συνέπεια η Αλμωπία βρισκόταν στα βόρεια. Η περιοχή σήμερα ονομάζεται Μογλενά, και συνορεύει άμεσα, στα βορειοανατολικά, με την αρχαία πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Αυτό συνάδει με την αναφορά που κάνει ο Θουκυδίδης, ότι οι επόμενες κατακτήσεις που πραγματοποίησαν οι βασιλιάδες ήταν ο Ανθεμούντας, η Κρηστωνία και Βισαλτία. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 445)
Εντούτοις, είναι σαφές ότι οι Μαίδες δεν κατείχαν μεγάλη έκταση γης στα νότια της πορείας του Σιτάλκη. Ο λόγος είναι ότι το έδαφος, το οποίο περικλείεται στα βόρεια από αυτή τη γραμμή, στα νότια από την κορυφογραμμή του βουνού Χορτιάτη , στα ανατολικά από την πεδιάδα του Στρυμόνα και στα δυτικά από αυτή του Αξιού ισούται περίπου με ένα τετράγωνο το οποίο έχει πλευρά σαράντα γεωγραφικών μιλίων. Σε αυτό το χώρο πρέπει να τοποθετήσουμε τη Μυγδονία, την Κρηστωνία, τον Ανθεμούντα και τη Βισαλτία. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 448)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Στη συνέχεια ένας ανηφορικός δρόμος οδηγεί στην κωμόπολη Γαλάτιστα όπου ζουν 400 χριστιανικές οικογένειες σε πολύ καλά λιθόκτιστα σπίτια ενώ υπάρχουν 5 εκκλησίες, 60 μαγαζιά και 3 χάνια.Από τα υπόγεια υδραγωγεία και τις γέφυρες που σώζονται εικάζεται ότι παλαιότερα η Θεσσαλονίκη υδρευόταν από εδώ.Οι περισσότεροι από τους κατοίκους είναι αγωγιάτες ή καρβουνιάρηδες που πωλούν το κάρβουνο στη Θεσσαλονίκη ενώ παράγουν μετάξι και καλλιεργούν χωράφια.Κάθε οικογένεια έχει σχεδόν δυο φορτηγά. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 515)