• Ή αλλιώς αρχαία Νεάπολη, διάσημη ως το πρώτο Ευρωπαϊκό λιμάνι το οποίο επισκέφτηκε ο Απόστολος των πολυθεϊστών στο δρόμο του για τους Φιλλίπους και τη Θεσσαλονίκη.(Abbot,σ.291)
• Εσκί ή Παλιά Καβάλα: Περιοχή μέσα στην πόλη της Καβάλας(Abbot,σ.294)
• Η Νέα Καβάλα απλώνεται στις πλαγιές κατά μήκος της παραλίας, έξω από τα τείχη της παλιάς πόλης. Όπως λέει και το όνομά της, είναι σχεδόν πρόσφατα μεγαλωμένη. Στην πραγματικότητα δεν έχει τελειώσει το μεγάλωμά της ακόμα. Νέα σπίτια, τα περισσότερα από πέτρα και πλήρως μοντέρνα σε στυλ, χτίζονται καθημερινά και ο οικισμός παρουσιάζει μια σύγχρονη εμφάνιση σε έντονη αντίθεση με την αρχαία πόλη και την υπερήλικη οχύρωση. Οφείλει την γέννησή της στις φυτείες καπνού του εσωτερικού και παρά την ανάγκη για ασφαλές αγκυροβόλιο, σχηματίζει το πρωτεύον μέσο της εξαγωγικού εμπορίου της περιοχής. Εδώ η πρώτη ύλη μεταποιείται προτού μεταφερθεί, μέσω πλοίων, στις αγορές της Αιγύπτου, της Αγγλίας και της Αμερικής. (Abbot,σ.296)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Η Καβάλα με την παραθαλάσσια θέση της και την απουσία άλλης πόλης μεταξύ της Αμφίπολης και των Αβδήρων, εκτός από τους Φιλίππους, οι οποίοι απέχουν από την ακτή είναι μια πολύ σημαντική πόλη.Προφανώς,η Καβάλα ήταν η Νεάπολη.Είναι η πόλη που αναφέρεται στην ιστορία των «Πράξεων των Αποστόλων», όπου ο Απόστολος Παύλος έφτασε μετά το ταξίδι του από την Τροία, και από τη νήσο της Σαμοθράκης. (Clarke,σ. 413)
• Το ακρωτήριο, στο οποίο η Καβάλα έχει κτιστεί, απλώνεται μέσα στη θάλασσα, έτσι ώστε να σχηματίσει ένα λιμάνι σε κάθε του μεριά: έτσι και η πλεονεκτική θέση της Νεάπολης ως εμπορικό κέντρο του παραθαλάσσιου εμπορίου. Το δυτικό λιμάνι, όπου η πόλη κυρίως βρίσκεται, είναι καλό σύμφωνα με την αναφορά των κατοίκων ακόμη και για μεγάλα πλοία.
  Η Καβάλα περιλαμβάνει 500 σπίτια: ο πληθυσμός της αποτελείται από Τούρκους και Έλληνες, αλλά κυρίως από Τούρκους. Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης βρίσκεται μεταξύ των τειχών και της ακρόπολης. Το εμπόριό της περιορίζεται κυρίως στην εξαγωγή του καπνού και του βαμβακιού, χωρίς καθόλου καλαμπόκι.
  Ένα πολύ μεγάλο υδραγωγείο ακόμη παραμένει πάνω σε δύο βαθμίδες από κερκίδες, και σε πολύ καλή κατάσταση και τώρα φέρνει νερό από το βουνό Παγγαίο στην ακρόπολη. (Clarke,σ. 414)
• Οι επιγραφές οι οποίες έχουν σωθεί, και βρίσκονται στη περιοχή, είναι όλες τους ρωμαϊκές• αλλά αυτό θα μπορούσε δύσκολα να συμβεί αν η πόλη υπήρχε από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Ο Paul Lucas επίσης πέρασε από την Καβάλα: αλλά ούτε αυτός ούτε άλλος περιηγητής αναφέρουν πως έχουν δει Ελληνικές επιγραφές. (Clarke,σ. 418)

• Υπήρχαν δυο κατηγορίες «Καραβάν Σαράι» στην Καβάλα. Στην πρώτη, άνθρωποι και άλογα κατέλυαν στον ίδιο χώρο και χωρίζονταν μόνο από μια εξέδρα όπου αποθηκεύονταν οι αποσκευές και βρίσκονταν τα τζάκια. Στη δεύτερη κατηγορία, μπροστά από το χάνι υπήρχε μια αυλή με καταστήματα και στάβλους πάνω από τα οποία βρίσκονταν τα δωμάτια. Η επίπλωση των δωματίων αποτελούνταν από ένα ή περισσότερα ψάθινα στρώματα ανάλογα με το πόσοι ταξιδιώτες χρησιμοποιούσαν το δωμάτιο. Το ίδιο συνέβαινε παντού στην Τουρκία. Κοντά στην πόρτα του χανίου υπήρχε συνήθως ένα μπακάλικο ή ένα καφενείο ενώ συχνά στην αυλή υπήρχε ένα σιντριβάνι. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 70)
• Ο καπνός που παρήγαγε η περιοχή της Καβάλας ήταν ιδιαιτέρως υψηλής ποιότητας και καταναλωνόταν σε ολόκληρη την Οθωμανική Αυτοκρατορία. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 70)
• Εκτός από τον ντισντάρ και τον καδή υπήρχε στην Καβάλα και ένας στρατιωτικός διοικητής ο οποίος είχε τον τίτλο του mussellim που σημαίνει υπασπιστής του πασά και υπαγόταν στον πασά Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, ο αριθμός των διαθέσιμων ανδρών προς στράτευση είχε μειωθεί στο μισό λόγω ασθενειών, των πολεμικών συγκρούσεων και της μετακίνησης πληθυσμού προς την Αίγυπτο και τον Μωχάμετ Άλυ. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 71)
• Τα ερείπια της αρχαίας Νεάπολις αποτελούνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από τα απομεινάρια ενός μεσαιωνικού πύργου εγκαταλελειμμένου και ελάχιστα προσβάσιμου. Οι Τούρκοι ονομάζουν την περιοχή Εσκί Καβάλα (Παλιά Καβάλα).Από το χωριό Λευτέρ περνά το μονοπάτι που οδηγεί από τη Νεάπολη στους Φιλίππους. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 119)
• Απόγονος του μπέη της Δράμας υπήρξε ο Δράμαλη πασάς, διοικητής του Μοριά ενώ ο Τοσσούν αγάς ήταν ο θείος του Μωχάμετ Άλη της Αιγύπτου που γεννήθηκε στην Καβάλα. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 65)
• Η Καβάλα βρίσκεται μέσα στον Πιερικό κόλπο και είναι μια μικρή πόλη, όπου δεσπόζει ένα αρχαίο κάστρο. Εξαρτάται από το πασαλίκι Θεσσαλονίκης και διοικείται από τον mussellim, υπασπιστή του πασά. Η πόλη αυτή, που βρίσκεται εκεί όπου τελειώνουν οι πεδιάδες των Σερρών, ανάμεσα στον Έβρο και τον Στρυμόνα, προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για τη διεξαγωγή εμπορίου με την ενδοχώρα. Μετά τις πρώτες διομολογήσεις με την Πύλη δόθηκαν δικαιώματα στη Γαλλία να εγκαταστήσει πρόξενο στο λιμάνι και το κάστρο της Καβάλας. Ωστόσο, η πρώτη σοβαρή προσπάθεια να αναπτυχθεί οικονομική δραστηριότητα από γαλλική εταιρεία στο λιμάνι της Καβάλας έγινε το 1771. Καράβια από τη Μασσαλία έρχονταν με γαλλικό εμπόρευμα (υπήρχε ανταπόκριση για Αδριανούπολη, Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη) και έφευγαν από την Καβάλα φορτωμένα βαμβάκι από το Ορφανό, την Πραβίστα και τη Δράμα, η οποία εξήγαγε και ρύζι. Από τη Θάσο έπαιρναν κερί και λάδι. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 61-62)
• Ένα κατηφορικό μονοπάτι ελικοειδές και σύντομο -το οποίο είναι σχεδόν υποχρεωτικό να το κατέβει κανείς με τα πόδια- οδηγεί σε ένα προάστιο της Καβάλας, το οποίο βρίσκεται στον δρόμο για τη Θράκη. Στο προάστιο αυτό αναπτύσσεται σημαντικό μέρος της εμπορικής δραστηριότητας της περιοχής και υπάρχουν όλες οι απαραίτητες εγκαταστάσεις που αρμόζουν σε μια παραθαλάσσια πόλη. Το πέρασμα που οδηγεί στη Θράκη είναι ιδιαίτερα πολυσύχναστο, καθώς αποτελεί τη μοναδική οδό που οδηγεί τα καραβάνια από την Ήπειρο και τη Μακεδονία στην Κωνσταντινούπολη. Το προάστιο αποτελείται από περίπου 900 οικίες και καλύπτει ένα ολόκληρο ακρωτήριο, ενώ προστατεύεται από πολύ ψηλά και απόκρημνα τείχη. Το κάστρο, όπου κατοικεί ο ντισντάρ, φρουρείται από μικρό αριθμό στρατιωτών. Εκεί υπάρχουν και οκτώ ή δέκα κανόνια. Ανάμεσά τους και ένα χάλκινο με το όνομα Vendôme και με την επιγραφή ultima ratio regum που προφανώς ήρθε στην Ελλάδα με τους Τούρκους, μετά από τις νικηφόρες εκστρατείες τους στην Ουγγαρία. Για την κατασκευή των τειχών της πόλης έχουν χρησιμοποιηθεί τμήματα από αρχαία οικοδομήματα και επιγραφές. Από το γεγονός αυτό συνάγεται ότι η Καβάλα έχει χτιστεί στα ερείπια μιας αρχαίας πόλης, η οποία διαδοχικά πέρασε από τα χέρια των Ηδωνών, των Σατρών, των Σαπαίων και των Θασίων. Τα πλέον σημαντικά από τα ονόματα που έδωσαν οι διάφοροι κυρίαρχοι στην πόλη είναι: Γαληψός, Στρύμη και Οισίμη. Ιδρυτής της πόλης υπήρξε ένας γιος του Θάσου, ο οποίος ήταν γονέας του Κάδμου. Η πόλη αυτή, η πιο κοντινή στο νησί της Θάσου, θεωρείται από τον Θουκυδίδη και τον Διόδωρο τον Σικελιώτη αποικία των Θασίων. Την Οισίμη ο Στέφανος ο Βυζάντιος την τοποθετεί πότε στη Μακεδονία και πότε στη Θράκη και ο Σκύμνος ο Χίος κοντά στην Αμφίπολη. Η Οισίμη αναφέρεται και στον Όμηρο με το όνομα Βιβλινή. Η Γαληψός καταλαμβάνει το ακρωτήριο της Καβάλας ενώ η Οισίμη βρίσκεται κοντά στον Στρυμόνα. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 68-69)
• Στο εμπορικό προάστιο της Καβάλας υπάρχει ένας τελωνειακός που κατοικεί στην περιοχή και εισπράττει τα δικαιώματα της κυβέρνησης πάνω σε όλα τα είδη που εισάγονται, αλλά και πάνω στον καπνό και το βαμβάκι κατά την επιβίβασή τους σε πλοία που κατευθύνονται στον Δούναβη. Η πόλη έχει μόνο μία είσοδο. Μια μεγάλη σαρκοφάγος από άσπρο μάρμαρο της περιοχής που βρίσκεται κοντά στην πύλη χρησιμεύει και ως βάση συντριβανιού. Το μνημείο αυτό φέρει λατινική επιγραφή προς τιμήν μιας Ρωμαίας αρχόντισσας. Το μνημείο ήρθε στην πόλη από τους Φιλίππους, όπου υπάρχουν πολλές ρωμαϊκές αρχαιότητες. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 71)
• Στα περίχωρα της Καβάλας υπάρχει ο ποταμός τον οποίο ο Ηρόδοτος ονομάζει Λίσσο. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 75)
• Στις οκτώ λεύγες από την Καβάλα βρίσκεται η πεδιάδα του Σαρή –σαμπάν. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 76)
• Το ταξίδι από την Καβάλα στη Θάσο διαρκεί τέσσερις ώρες και το μέρος το πιο πρόσφορο για να δέσει το καΐκι ονομάζεται Παναγιά, καθώς εκεί κοντά βρίσκεται εκκλησία αφιερωμένη στη Θεοτόκο. Το πιο κοντινό χωριό έχει το ίδιο όνομα. Πολύ κοντά στο αραξοβόλι υπάρχουν τα ερείπια μιας αρχαίας πόλης. Της μόνης πόλης του νησιού που έχουμε στοιχεία για την ύπαρξή της. Το έδαφος προσφέρεται για την καλλιέργεια της αμπέλου. (Cousinery, τομ. ΙΙ, σ. 85)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Πολύ αργότερα η Καβάλα υπήρξε η πρώτη πόλη της ευρωπαϊκής ηπείρου, στην οποία αποβιβάστηκαν οι Απόστολοι Παύλος και Σίλας, γι’ αυτό και κατά τους βυζαντινούς χρόνους ονομάστηκε Χριστόπολη. Το όνομα Καβάλα το έλαβε κατά τον μέσο αιώνα. Η ταυτοποίηση της Νεάπολης, Χριστόπολης και Καβάλας είναι αναμφισβήτητη λόγω της συμφωνίας των αποστάσεων, όπως δείχνουν τα οδοιπορικά του Αππιανού, της Ιερουσαλήμ και του Αντωνίνου με την πραγματική απόσταση να είναι 13 χιλιόμετρα μεταξύ αυτής και των Φιλίππων.(Isambert, σ. 17)
• Η κωμόπολη του Γένιτζε απέχει από την Γκιουμουρτζίνα οκτώ ώρες. Η κωμόπολη αυτή έχει περίπου 200 σπίτια και είναι χτισμένη στην είσοδο της μεγάλης ελώδους πεδιάδας του Καρα-σού, του αρχαίου Νέστου, τον οποίο μπορεί κάποιος να διαπεράσει με μια σχεδία σε διάστημα τεσσάρων ωρών, ώσπου να φτάσει στους πρόποδες των βουνών. Από εκεί ανεβαίνει μέσω ενός στρωμένου δρόμου σε μια ορεινή ψηλή αντηρίδα, της οποίας η θέα απλώνεται στον κόλπο της Κοντέσσας (κόλπος Πιερίας), στο νησί της Θάσου, πολύ μακρύτερα δε προς την ανατολή στις κορυφές των βουνών της Σαμοθράκης και προς τα δυτικά στον Άθω. Από εκείνο το σημείο φαίνεται και η πόλη της Καβάλας.[Σε αυτό το σημείο σημειώνουμε και την ύπαρξη δύο μικρών λιμανιών ή όρμων στην άκρη του Σαρισλαβάν. Ο ένας είναι το Κεραμουτί απέναντι από τη νήσο Θάσο και ο άλλος ονομάζεται Κούμ Βουρνού και είναι πιο κοντά στην Καβάλα]. Πέρα από τα ερείπια του υδραγωγείου, ένας στρωμένος δρόμος κατέρχεται μέχρι την ακτή και εισχωρεί σε στενή διάβαση, μεταξύ της οχυρωμένης χερσονήσου όπου κείται η Καβάλα και των βουνών που ορίζουν τον μυχό του κόλπου. Αυτά τα στενά είναι το Ακόντισμα, που μνημονεύεται από τον Αμμιανό Μαρκελλίνο, που είναι και το μοναδικό σημείο της Εγνατίας οδού που προσεγγίζει την παραλία.(Isambert, σ. 15-16)
• Η Εγνατία οδός ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική και εμπορική οδός της Θράκης και κατασκευάσθηκε επί των ημερών των βασιλέων της Μακεδονίας και πριν από τη Ρωμαϊκή κατἀκτηση ονομαζόταν βασιλική οδός. Η πόλη της Καβάλας ή Νεόπολη ήταν σημαντική, λόγω της στρατιωτικής της θέσης, επειδή βρισκόταν ανάμεσα σε αυτές τις στενωπούς.Το στενό αυτό προστατευόταν από κάποιο τείχος που αποτελούνταν από πύργους, που συνέδεε την πόλη με τα παρακείμενα βουνά και κατέληγε στον μεγαλύτερο πύργο που ήταν χτισμένος στην κορυφή ενός απότομου λόφου προς το άλλο άκρο του στενού. Αν περάσει κάποιος αυτά τα εξωτερικά αμυντήρια φτάνει στην πόλη της Καβάλας μετά από διαδρομή δύο ωρών. (Isambert, σ. 16-17)
• Η Καβάλα βρίσκεται σε απόσταση 10 ωρών από το Γένιτζε. Είναι η αρχαία Νεάπολη των Ελλήνων και το επίνειο των Φιλίππων. Φαίνεται πως ήταν αποικία των Θασίων και όπως η γειτονική πόλη της Αντισάρας ήταν και αυτή το επίνειο της περιώνυμης πόλης Δάτος, που ήταν περιβόητη για τα χρυσά της μεταλλεία δίπλα στο όρος Παγγαίο. Οι Αθηναίοι-νικητές της Θάσου-είχαν καταλάβει και τη Νεάπολη. Επί των Ρωμαίων η ίδια αυτή πόλη αναφέρεται και στην εκστρατεία του υπάτου Μανλίου Βούλσου κατά του Αντιόχου. Έπειτα μνημονεύεται πάλι ως επίνειο των Φιλίππων. Κατά τη μάχη των Φιλίππων ο στόλος του Βρούτου και του Κασσίου ναυλοχούσε στη Νεάπολη. Πολύ αργότερα η ίδια πόλη υπήρξε η πρώτη πόλη της ευρωπαϊκής ηπείρου, στην οποία αποβιβάστηκαν οι Απόστολοι Παύλος και Σίλας, γι’ αυτό και κατά τους βυζαντινούς χρόνους ονομάστηκε Χριστόπολη. Το όνομα Καβάλα το έλαβε κατά τον Μεσαίωνα. Η ταυτοποίηση της Νεάπολης, Χριστόπολης και Καβάλας είναι αδιαμφισβήτητη λόγω της συμφωνίας των αποστάσεων, όπως δείχνουν τα οδοιπορικά του Αππιανού, της Ιερουσαλήμ και του Αντωνίνου μετά την πραγματική απόσταση που βρίσκεται 13 χιλιόμετρα μεταξύ αυτής και των Φιλίππων. (Isambert, σ. 17)
• Κατά την οθωμανική κατάκτηση η Καβάλα ήταν εντελώς κατερειπωμένη. Οι Τούρκοι την ανέκτησαν επί Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και την εποίκισαν με Ιουδαίους που έφεραν από την Ουγγαρία. Η Καβάλα επίσης είναι και η πατρίδα του Μεχμέτ Αλή, του περιβόητου πασά της Αιγύπτου, ο οποίος οικοδόμησε στην πόλη λαμπρές κατασκευές. (Isambert, σ. 17-18)
• Η πόλη κείται στον μυχό του αρχαίου κόλπου της Πιερίας που περικλείεται από τη Θάσο και από το όρος Παγγαίο, που εκτείνεται στα ηπειρωτικά προς τα δυτικά της πόλης. Είναι χτισμένη σε βραχώδη χερσόνησο, όχι πολύ ψηλή που προεξέχει από την παραλία. “Παρόλο που ο βράχος αυτός περιβάλλεται από τείχη “, αναφέρει ο Heuzey, ” η καμπυλότητα του εδάφους καθιστά εμφανή τα τουρκικά σπίτια, τα τζαμιά και τις υπόλοιπες οικοδομές, ώστε είναι εκτεθειμένη στις επιθέσεις από τη θάλασσα”. Ο αμμώδης όρμος αυτής της χερσονήσου που στερείται λιμανιού, κείται κάτω από τα τείχη της πόλης και έχει κλίση προς τα ανατολικά. Το αγκυροβόλι είναι ασφαλές και ο βυθός συμπαγής. Ο όρμος όμως δεν προστατεύεται καθόλου από τους ανέμους και τα πελώρια κύματα της νοτιοδυτικής θάλασσας, έτσι ώστε τα πλοία προσορμίζονται για την ασφάλειά τους στο απέναντι λιμάνι του Ελευθέρου κάτω από το όρος Παγγαίο ή πίσω από τη Θάσο. Η Καβάλα είναι μια εμπορική πόλη και έχει σπουδαίο εμπόριο δημητριακών καρπών, σουσαμιού, ακατέργαστου μεταξιού και καπνών από το Γένιτζε. [Από αυτήν εξάγονται τα προϊόντα της Δράμας, της Πραβίστας, του Σαρισλαβάν, του Γένιτζε και της Γκιουμουρτζίνας]. Είναι η πρωτεύουσα μιας τοπαρχίας που διοικείται από έναν μουδίρη που βρίσκεται υπό τις διαταγές του καϊμακάμη της Δράμας, ο οποίος τελεί υπό τις διαταγές του πασά της Θεσσαλονίκης. Εκτός από αυτά τα εξωτερικά τείχη της Καβάλας δεν υπάρχουν κτίρια και αυτό το γεγονός προσφέρει ευχάριστη θέα προς τη θάλασσα. Η ακρόπολη και τα οχυρώματα δεν φέρουν κανένα ίχνος από τα αρχαία τους θεμέλια. Είναι βυζαντινά κτίσματα τα οποία επισκεύασαν σε ένα βαθμό οι Τούρκοι. Υδραγωγείο που στηρίζεται σε διπλή σειρά αψίδων διοχετεύει το νερό από τα παρακέιμενα βουνά. Αυτό-όπως επίσης και ένα τζαμί και ένας ξενώνας κατασκευάστηκαν από κάποιον Τούρκο άρχοντα που ονομαζόταν Ιμπραΐμ-πασάς, στα χρόνια του Σουλεϊμάν του μεγαλοπρεπούς. Επίσης ο Μεχμέτ Αλή ανήγειρε εκεί σχολείο και τζαμί.
  Ο Heuzey βρήκε στην Καβάλα κάποιες αρχαιότητες και επιγραφές.
  Από την Καβάλα μπορεί κάποιος να επισκεφθεί την αρχαία ιστορική πόλη των Φιλίππων, η οποία απέχει 13 χιλιόμετρα στα βορειοδυτικά. Βρίσκεται στην οδό που οδηγεί από την Καβάλα στη Δράμα. Μακροσκελή αναφορά σε αυτά τα αρχαιολογικά κατάλοιπα κάνει ο Heuzey στο έργο του. (Isambert, σ. 18 -19)
• Αυτός που θέλει να επισκεφθεί τον Άθω και επιθυμεί να αποφύγει την διάβαση ολόκληρης της Χαλκιδικής μπορεί να μεταβεί εκεί μέσω της Καβάλας ή των Δαρδανελλίων με πλοίο. (Isambert, σ. 51
• Η Ιερισσός είναι το μόνο προσιτό μέρος στα ανατολικά παράλια του Άθω. Εδώ μπορεί κάποιος να βρει και μικρές λέμβους για να μεταβεί στην Καβάλα και τη Θάσο.(Isambert, σ. 53)
• Η Καβάλα είναι η αρχαία Νεάπολη των Ελλήνων. (Isambert, σ.17)
• Οι Αθηναίοι, οι νικητές της Θάσου είχαν καταλάβει και τη Νεάπολη. Επί Ρωμαίων η ίδια αυτή πόλη αναφέρεται και στην εκστρατεία του υπάτου Μανλίου Βούλσου κατά του Αντιόχου. Έπειτα μνημονεύεται πάλι ως επίνειο των Φιλίππων. Κατά την μάχη του Φιλίππου ο στόλος του Βρούτου και του Κασσίου ναυλοχούσε στη Νεάπολη. Πολύ αργότερα η ίδια πόλη υπήρξε η πρώτη πόλη της ευρωπαϊκής ηπείρου, στην οποία αποβιβάστηκαν οι Απόστολοι Παύλος και Σίλας, γι’ αυτό και κατά τους βυζαντινούς χρόνους ονομάστηκε Χριστόπολη. Το όνομα Καβάλα το έλαβε κατά τον μέσο αιώνα. Η ταυτότητα της Νεάπολης, Χριστόπολης και Καβάλας είναι αναμφισβήτητη δια της συμφωνίας των αποστάσεων, όπως δείχνουν τα οδοιπορικά του Αππιανού, της Ιερουσαλήμ και του Αντωνίνου με την πραγματική απόσταση που είναι 13 χιλιόμετρα μεταξύ αυτής και των Φιλίππων. ( Isambert, σ.17)
• Από εκείνο το σημείο η ανάβαση που οδηγεί εν τέλει στην κορυφή του Άθω, που στέφεται από τον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως είναι εξόχως δυσχερής καθώς η εν λόγω οδός δεν είναι προσβάσιμη για τα υποζύγια.Στην κορυφή ο θεατής έχει θέα μεγαλοπρεπή και ευχάριστη.Προς βορράν και εξής περιλαμβάνει τα ψηλά βουνά της Σαμοθράκης, τα παράλια της Θράκης τα κατακερματιζόμενα στα καταγάλανα νερά των κόλπων της Κοντέσσας και της Καβάλας, στα δυτικά τα ακρωτήρια του Λόγγου και της Κασσάνδρας, τις υπερήφανες ψηλές χιονισμένες κορυφές του Ολύμπου και στα νότια τα παράλια της Θεσσαλίας και τα ψηλά όρη της Όσσας και του Πηλίου. (Isambert,σ. 59)
• Η γειτονική πόλη της Καβάλας η Αντισάρα ήταν το επίνειον της περιώνυμης πόλης του Δάτους, της περιβόητης για τα μεταλλεία χρυσού, που βρίσκονταν κοντά στο όρος Παγγαίο.(Isambert, σ. 17)

• Αν και δεν είναι σίγουρο από τα Οδοιπορικά ότι αυτή ήταν η κατεύθυνση του Ρωμαϊκού δρόμου, δεν μπορεί να υπάρχει κάποια αμφιβολία ως προς το αν η Νεάπολη, η οποία βρίσκεται στη διαδρομή περίπου 12 μίλια από τους Φιλίππους, δεν ήταν η Νεφτερόπολη. Όμως καθώς θα υπήρχε, σε αυτήν την περίπτωση μια άσκοπη παράκαμψη περίπου 20 μιλίων με μια στροφή προς τα βορειοανατολικά, αυτού του είδους η υπόθεση δεν μπορεί να στηριχθεί.Κατά συνέπεια η Νεάπολη ή Νεόπολη, σύμφωνα με τα νομίσματά της, βρισκόταν στη θέση της Καβάλας. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 180)
• Εξίσου σημαντική κατάκτηση ήταν αυτή των ορυχείων στο όρος Παγγαίο και στις Κρηνίδες, οι οποίες ήταν ένας αρχαίος οικισμός των Θασίων, στη περιοχή του Δάτους, ανάμεσα στη Νεάπολη και το Δραβίσκο. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 189)
• Η Αμφίπολη, όπως παρατηρεί ο Θουκυδίδης, κατείχε μια ελκυστική θέση τόσο στη θάλασσα όσο και στην εσωτερική χώρα. Τοποθετημένη στο μοναδικό, βολικό πέρασμα κατά μήκος της παραθαλάσσιας κορυφογραμμής των βουνών που βρίσκονται ανάμεσα στα περάσματα της Αυλώνας και της Νεάπολης, ευρισκόμενη σε ένα σημείο το οποίο οδηγεί άμεσα στο κέντρο μιας από τις πιο πλούσιες και εκτεταμένες πεδιάδες της Ελλάδας, ήταν φυσικά το κέντρο πολλών δρόμων, απ’ όπου προέρχεται και το όνομα Εννέα οδοί, το οποίο ο τόπος έφερε όταν κατεχόταν από τους Ηδωνείς, πριν από την ίδρυση αποικιών από τους Αθηναίους. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 190)
• Ο Απολλόδωρος αποδεικνύει τη σύνδεση ανάμεσα στους βασιλείς των Ηδωνών και στους μύθους των Βάκχων και των Σατύρων.Οι Ορέσκιοι πιθανώς κατοίκησαν τα βουνά πάνω από τον Δραβίσκο, στα οποία βρισκόταν το μαντείο του Βάκχου, ένα επίθετο του οποίου ήταν ορέσκιος.Ένας μεγάλος αριθμός από τα νομίσματα της Μακεδονίας και της Θράκης ανήκαν σε μέρη κοντά στα αργυρωρυχεία.Σε αυτά ανήκαν τα νομίσματα από τα εξής μέρη: Άκανθος, Νεάπολη, Τράγιλος, Όσσα, Βισαλτία, Φίλιπποι και αυτά που επιγράφονταν “Μακεδόνων πρώτης”, τα οποία κόπηκαν στην Αμφίπολη μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση.Τα χρυσά νομίσματα του Φιλίππου μας βοηθούν στην έρευνα των ορυχείων των Κρηνίδων.(Leake, τομ. ΙΙΙ, σ. 214)
• Όχι πολύ μακριά από τον λόφο των Φιλίππων βρισκόταν εκείνος του Βάκχου, ο οποίος περιελάμβανε τα χρυσωρυχεία που ονομάζονταν Άσυλα ενώ σε απόσταση δεκαοχτώ σταδίων από την πόλη βρίσκονταν άλλα δύο υψώματα οχτώ σταδίων το καθένα, στα βόρεια των οποίων ο Βρούτος τοποθέτησε το στρατόπεδό του και στα νότια ο Κάσσιος: εκείνα του Βρούτου προστατεύονταν από τα δεξιά από βραχώδεις λόφους και στα αριστερά του στρατοπέδου του Κάσσιου από έλος.Ο ποταμός Γάγγας ή Γαγγίτης έρρεε μπροστά και η θάλασσα βρισκόταν στο πίσω μέρος.Τα στρατόπεδα των δύο αρχηγών,παρότι χωριστά, περικλείονταν από ένα κοινό οχυρό και ανάμεσά τους ήταν το πέρασμα, το οποίο οδηγούσε σαν πύλη από την Ευρώπη στην Ασία.Οι τριήρεις βρίσκονταν στη Νεάπολη, εβδομήντα στάδια μακριά και οι αποθήκες των πυρομαχικών και των πολεμοφοδίων στο νησί της Θάσου εκατό στάδια μακριά.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 217)
• Ο Δίων ο Κάσσιος προσθέτει ότι οι Φίλιπποι βρίσκονται κοντά στο Παγγαίο και στο Σύμβολο, ενώ το Σύμβολο που βρίσκεται ανάμεσα στους Φιλίππους και τη Νεάπολη, πήρε το όνομά του επειδή συνέδεε το Παγγαίο με άλλο όρος με εκτεινόμενη ενδοχώρα.Από την περιγραφή φαίνεται ξεκάθαρα το Σύμβολο να εκτείνεται από την Πράβιστα έως την Καβάλα και να διαχωρίζει τον κόλπο της Καβάλας από τον κάμπο των Φιλίππων.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 217)
• Ο Μάρκος Αντώνιος μόλις έφτασε στην Αμφίπολη αμέσως στρατοπέδευσε στην πεδιάδα σε απόσταση οκτώ σταδίων από τον εχθρό, όπου ενίσχυσε το στρατόπεδό του με χαρακώματα και οχυρά και άνοιξε πηγάδια τα οποία, σε αυτή την ελώδη πεδιάδα, προσέφεραν άφθονο νερό.H θέση του ήταν στα δεξιά, απέναντι από αυτήν του Κάσσιου. Ο Οκταβιανός Καίσαρας βρέθηκε απέναντι στον Βρούτο στα αριστερά. Σε κάθε πλευρά υπήρχαν δεκαεννιά λεγεώνες.Εκείνες του Αντωνίου ήταν περισσότερο άρτιες, αλλά στο ιππικό ήταν κατώτερος κατά 7.000.Το σχέδιό του ήταν να αναχαιτίσει την επικοινωνία του εχθρού με τη Νεάπολη και τη Θάσο, με μια κίνηση στα νώτα του Κάσσιου.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 218)
• Η δυσκολία βρίσκεται στο γεγονός ότι ο Αππιανός διαπιστώνει πως τα στρατόπεδα του Βρούτου και του Κάσσιου βρίσκονταν 18 στάδια από τους Φιλίππους και 70 από την Νεάπολη, αποδεικνύοντας έτσι ότι αυτή η θέση ήταν πολύ εγγύτερα στους Φιλίππους παρά στην Καβάλα και δεν ταιριάζει με το πέρασμα πάνω από το όρος της Καβάλας.Διαπιστώνεται λοιπόν, ότι, είτε οι αριθμοί που εκφράζουν αποστάσεις μπήκαν ανάποδα στο κείμενο του Αππιανού ή ότι υπήρχε μια κίνηση, την οποία παρέλειψε ο Αππιανός από την πρώτη στρατοπέδευση του Βρούτου και του Κάσσιου στην τοποθεσία την οποία κατείχαν στην πρώτη μάχη. Η τελευταία υπόθεση εκφράζεται και από τον Δίωνα, ο οποίος δηλώνει ότι με την κατάκτηση του Συμβόλου ο στρατός του Κάσσιου ήταν σε θέση να προστατεύσει τις δυνάμεις επιδρομών στην πεδιάδα και απέκτησε έτσι μια ασφαλή επικοινωνία με τη Νεάπολη από όπου φαίνεται ότι δεν είχαν τέτοια πλεονεκτήματα όταν βρίσκονταν κοντά στους Φιλίππους.Στην πραγματικότητα το πέρασμα της Καβάλας θα μπορούσε να τους εξασφαλίσει πρόσβαση στη θάλασσα μακριά από εχθρικές παρεμβάσεις.Είναι φανερό επίσης, ότι όταν ο Βρούτος και ο Κάσσιος στρατοπέδευσαν στην πρώτη τους άφιξη στους Φιλίππους, η θέση τους αυτή εκτεινόταν από αυτό το πέρασμα σαν ένα κέντρο και περιλάμβανε όλα τα υψώματα από τους Φιλίππους μέχρι την Πράβιστα.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 222)
• Θεωρείται ότι το Δάτος είναι το ίδιο μέρος με τη Νεάπολη. Ο Σκύλακας ωστόσο, διαχωρίζει τα δύο μέρη αλλά προσθέτει πως το Δάτος αποτελούσε Αθηναϊκή αποικία, όχι όμως το αρχαίο Δάτος, αλλά μια πολύ νεότερη αποικία των Αθηναίων στη Θράκη.Προφανώς όμως στο σημείο αυτό το κείμενό του είχε φθαρεί, όπως και σε πολλά άλλα σημεία και στην πραγματικότητα εννοούσε ότι η Νεάπολη ήταν μια αποικία, την οποία οι Αθηναίοι είχαν ιδρύσει στο Δάτος. Ο Ζηνόβιος και ο Ευστάθιος από την άλλη, υποστηρίζουν πως το Δάτος ήταν αποικία της Θάσου, πιθανότατα όπως αυτές που οι Θάσιοι είχαν διαδοχικά στην ακτή απέναντι από το νησί τους, ενώ υπήρχε κάθε λόγος να πιστεύεται ότι οι Αθηναίοι δεν είχαν καμία βάση στη Θράκη μέχρι την υποβάθμιση της Θάσου, η οποία συνέβη το έτος 463 π.Χ., ούτε καμία μόνιμη εγκατάσταση μέχρι την ίδρυση της Αμφίπολης από τον Άγνωνα, 26 χρόνια αργότερα, καθώς οι προηγούμενες τους προσπάθειες είχαν αποδειχθεί ανεπιτυχείς. Εάν η Νεάπολη ήταν αποικία της Αθήνας, καθώς τα νομίσματα αποδεικνύονται αξιόπιστα, ήταν πιθανότατα σε μια μεταγενέστερη ημερομηνία. Αυτό ίσως δείχνει ότι η Αισύμη υπήρξε μία από τις αποικίες των Θασίων.Ήδη από την αρχαιότητα αναφέρεται από τον Όμηρο και είναι πιο πιθανό από το να έχει κατακτήσει την τοποθεσία το Δάτος, όπου η αποικία της Νεάπολης ιδρύθηκε αργότερα, αλλά η Αισύμη συνέχιζε ακόμα να υπάρχει με αυτό το όνομα τον όγδοο χρόνο του Πελοποννησιακού Πολέμου, όταν, μαζί με τη Γαληψό παραδόθηκε στον Βρασίδα. Στη συνέχεια ονομάστηκε Εμάνθια, όπως μαθαίνουμε από τον Στέφανο ενώ ο Λίβιος την αναφέρει με αυτό το όνομα, καθώς μαζί με την Αμφίπολη και με τις άλλες πόλεις της Θρακικής ακτής, έκλεισε τις πύλες της εναντίον των Ρωμαίων υπό τον ύπατο Οστίλιο στον Περσικό Πόλεμο το 170 π.Χ.
  Αφού Αγγίτης ήταν το όνομα που αποδίδονταν στον ποταμό ο οποίος πήγαζε από τους Φιλίππους, τότε η διακλάδωση από το Νευροκόπι ήταν ο Ζυγάκτης ποταμός, που συμφωνεί τέλεια με τα γεγονότα που αναφέρει ο Αππιανός, ότι πολλοί από τους ηττημένους συμμάχους του Βρούτου υποχώρησαν προς τα βουνά από την κοιλάδα του Ζυγάκτη. Ήταν στην πραγματικότητα η μόνη διαδρομή προς το εσωτερικό που τους προσφέρονταν. Αν και αυτό το ρέμα είναι πολύ μακρύτερο και μεγαλύτερο απο τον Αγγίτη, ο Ηρόδοτος αποδεικνύει ότι το ενωμένο ποτάμι πήρε το όνομά του από τη διακλάδωση των Φιλίππων. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σσ. 224-225)
• Θεωρώ ότι το Ζερβοχώρι είναι η τοποθεσία της Ηράκλειας Σιντικής για τους ακόλουθους λόγους.1)Η Ηράκλεια βρισκόταν κοντά στον Στρυμόνα, ξεχωρίζοντας από άλλες πόλεις της ίδιας ονομασίας, ως Ηράκλεια Στρυμόνος.2)Η Σιντική βρισκόταν στα δεξιά του Στρυμόνα, ενώ ο Λίβιος μας ενημερώνει ότι όταν η Μακεδονία ήταν χωρισμένη σε τέσσερις επαρχίες με την ρωμαϊκή κατάκτηση, η Σιντική ήταν συνδυασμένη με τη Βισαλτία στην πρώτη Μακεδονία, της οποίας η πρωτεύουσα ήταν η Αμφίπολη, καθώς όλα τα υπόλοιπα τμήματα της χώρας ανάμεσα στον Στρυμόνα και στον Αξιό είχαν αποδοθεί στην δεύτερη Μακεδονία , της οποίας η πρωτεύουσα ήταν η Θεσσαλονίκη.3) Η θέση του Ζερβοχωρίου ταιριάζει με αυτή, την οποία το Συνοπτικό Οδοιπορικό αποδίδει στην Ηράκλεια αναφορικά με τους Φιλίππους, καθώς υποδηλώνεται σε δυο διαφορετικούς ρωμαϊκούς δρόμους από τη μια πόλη στην άλλη. Και οι δύο δρόμοι ήταν σε μικρή σχετικά απόσταση μεταξύ των Φιλίππων και του Ζερβοχωρίου.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 226-227)
• Οι Πύλες δεν είναι παρά το πέρασμα πάνω από το βουνό πίσω από την Καβάλα, η αρχή των στενών των Σαπαίων, που εκτείνεται από τα ανατολικά περίπου είκοσι μίλια κατά μήκος της απότομης παραθαλάσσιας κατάληξης του όρους μέχρι την κοιλάδα του Νέστου μκαι αποτελούν με αυτή την έννοια μια πύλη στη σημαντική οδό της επικοινωνίας της Ευρώπης με την Ασία.(Leake, τομ. ΙΙΙ, σσ. 217-218)
• Εάν το πέρασμα που οδηγούσε από το βουνό της πεδιάδας των Φιλίππων στην Καβάλα ήταν οι Πύλες, που διαχώριζαν το στρατόπεδο του Βρούτου από αυτό του Κάσσιου, η τοπογραφία συμβαδίζει απόλυτα με την περιγραφή. Το στρατόπεδο του Βρούτου εκτεινόταν στα δεξιά της εισόδου του περάσματος προς τους Φιλίππους και το στρατόπεδο του Κάσσιου στα αριστερά προς την Πράβιστα.Ο ποταμός Γάγγας, ο οποίος διέρχεται γύρω από τους Φιλίππους ρέει παράλληλα.Βόρεια της Πράβιστας υπάρχει μια λίμνη ή μια πλημμυρισμένη περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα στα στρατόπεδα του Κάσσιου και του Αντωνίου.Εδώ,την εποχή που έγινε η μάχη το φθινόπωρο του 42π.Χ. υπήρχε ένα έλος, όπως περιγράφει ο Αππιανός.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 221)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

• Πρόκειται για την παλιά Νεάπολη στην οποία είχε μείνει ο Απόστολος Παύλος, πηγαίνοντας από την Τροία προς τους Φιλίππους και τη Θεσσαλονίκη.
  Έχει χτιστεί πάνω σε ένα τεράστιο όγκο βράχων που υψώνονται απότομα από τη θάλασσα. Στα μισά της απόστασης προς την κορυφή βρίσκεται μια σειρά από άσπρα κτίρια με κιονοστοιχίες, θόλους και μιναρέδες• είναι ο τουρκικός Μεντρεσές που έχτισε ο Αιγύπτιος Μωχάμεντ Αλή, που είχε γεννηθεί σε αυτό τον τόπο.
  Στην κορυφή του υψώματος στέκεται το φρούριο με τους στρογγυλούς και τετράγωνους πύργους του. Ισχυρό τείχος, χτισμένο προφανώς από τους Σαρακηνούς, περιβάλλει την πόλη.Σε μικρή απόσταση προς το εσωτερικό υπάρχει ένα ωραίο μικρό υδραγωγείο που διατηρείται ακόμα σε καλή κατάσταση και συνδέει την Καβάλα με τα γειτονικά βουνά.Η οροσειρά αυτή είναι εξαιρετικά άγρια και γυμνή.Γρανιτένιοι όγκοι σκεπασμένοι με χαμηλούς θάμνους,που και που κανένα κατσιασμένο δέντρο,δυο μοναχικά παρατηρητήρια και τα χαλάσματα ενός αρχαίου ρωμαϊκού τείχους δημιουργούν στον επισκέπτη την εντύπωση ότι πολλά πράγματα δεν άλλαξαν σε αυτό το αυστηρό τοπίο από τη μέρα που ο Απόστολος των Εθνών με το ραβδί στο χέρι άρχισε τη δύσκολη ανάβαση για το γυμνό εκείνο βουνό στα αριστερά ακολουθώντας την Εγνατία Οδό και με κατεύθυνση τους Φιλίππους. (Walker,σ. 6-7)
• Ο κόλπος της Καβάλας σχηματίζοντας μια όμορφη καμπύλη αντανακλούσε στα καθαρά νερά του τα κλιμακωτά σπίτια της πόλης και τους κάτασπρους μιναρέδες της.Στα δεξιά πέρα και πάνω από τους τραχείς λόφους φαινόταν το Παγγαίο και σχεδόν μπροστά μας υψωνόταν απότομα μέσα από το γαλάζιο Αιγαίο η ψηλή κορυφή του Άθω.Σε μικρή απόσταση από την ξηρά η Θάσος με πλούσια δάση που έφταναν ως την παραλία.Πιο πέρα προς τα αριστερά φαινόταν το αμυδρό περίγραμμα της Λήμνου και της μυστηριώδους Σαμοθράκης. (Walker,σ. 7)
• Οι Φίλιπποι βρίσκονταν κοντά στο Παγγαίο και στο Σύμβολο ενώ το Σύμβολο που ήταν ανάμεσα στους Φιλίππους και τη Νεάπολη ,ονομάστηκε έτσι επειδή συνέδεε το Παγγαίο με ένα άλλο βουνό που απλωνόταν στην ενδοχώρα.Το Σύμβολο εκτεινόταν από την Πράβιστα μέχρι την Καβάλα ,χωρίζοντας τον κόλπο της Καβάλας από την πεδιάδα των Φιλίππων.Εδώ ο Βρούτος και ο Κάσσιος είχαν στήσει το στρατόπεδό τους πριν τη μάχη των Φιλίππων -το 42π.Χ.- που υπήρξε μοιραία και για τους δυο. (Walker,σ. 11)
• Στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου ο Θουκυδίδης ,διοικώντας τον αθηναϊκό στόλο στα ανοιχτά των ακτών της Θράκης κυρίευσε έναν σταθμό στη Θάσο.Μην μπορώντας να βοηθήσει την Αμφίπολη όπου είχαν αργήσει να τον φωνάξουν,εξορίστηκε από τους Αθηναίους ή αποσύρθηκε από μόνος του στη Σκαπτή Ύλη- ιδιοκτησία της γυναίκας του-κοντά στο όρος Παγγαίο(που ήταν πλούσιο σε χρυσωρυχεία).Έμεινε εκεί είκοσι χρόνια και ασχολήθηκε με το μεγάλο του έργο,την ιστορία του πολέμου μεταξύ Πελοποννησίων και Αθηναίων.Τα χρυσωρυχεία του Παγγαίου αναπτύχθηκαν επί της βασιλείας του Φιλίππου Β’,αποδίδοντας κάθε χρόνο σημαντικές ποσότητες χρυσού. (Walker,σ. 11)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.