Κόλπος Τορωναίος ή Κασσάνδρας

Παλαιό Όνομα :Κόλπος, Τορωναίος

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Ακολουθώντας αυτή την οδό μετά από μιάμιση ώρα φτάνει από τα δυτικά στη Δέρνα και μετά από δύο ώρες στην Oρμύλια, μία κώμη που ο Leake υποθέτει πως είναι η αρχαία Σερμύλη, για αυτό και ο κόλπος της ονομάζεται Σερμυλικός (σήμερα κόλπος της Κασσάνδρας) μεταξύ των χερσονήσων Σιθωνίας και Παλλήνης (Κασσάνδρας), όπου υπάρχουν κάποια ερείπια στις εκβολές ενός ικρού ποταμού. (Isambert, σ.61)

Ο κόλπος της Κασσάνδας μοιάζει με μεγάλη λίμνη διότι τα μεσημβρινά ακρωτήρια Λόγγου και Κασσάνδρας, τα οποία πλησιάζουν το ένα το άλλο. Εδώ μόλις κάνουμε τον κύκλο του κόλπου διερχόμαστε μέσα από την κώμη Μόλυβος, της αρχαίας Μηκυβέρνης, που είναι το επίνειο της αρχαίας Ολύνθου. (Isambert, σ.62)

Από την Ιερισσό ένας δρόμος, ο οποίος τη συνδέει σύντομα με το νότιο άκρο του Πρόβλακα ή την πλευρά της Σάνης, οδηγεί παραπλεύρως των άκρων του Σιγγιτικού και του Τορωναίου κόλπου στην πλευρά της Ποτίδαιας, η οποία αργότερα ονομάστηκε Κασσανδρεία.Ο ισθμός πάνω στον οποίο βρίσκεται η πόλη αυτή ονομάζεται η Πόρτα της Κασσάνδρας, καθώς αποτελεί την είσοδο της χερσονήσου της Παλλήνης, που είναι γνωστή με το όνομα Κασσάνδρα. Ο δρόμος από την Ιερισσό στην Πόρτα περνάει από τον Άγιο Νικόλαο, ένα χωριό όχι μακρυά από το βορειοδυτικό άκρο του Σιγγιτικού Κόλπου, από εκεί στις Ερμυλίες ή Ορμύλια, σε μια τοποθεσία λίγα μίλια από τη βορειοανατολική γωνία του Τορωναίου Κόλπου και από το Μολυβόπυργο του Αγίου Μάμα, τοποθετημένα και τα δύο στην ίδια ακτή, το τελευταίο δύο ώρες από την Πόρτα.
(Leake,τομ.ΙΙΙ,σ. 152-153)
Στον κόλπο της Κασσάνδρας, ο οποίος στην αρχαιότητα ήταν γνωστός ως Σερμύλια ή Μηκύβερνα, όπως επίσης και Τορωναίος, οι πόλεις στη νότια και τη βόρεια πλευρά ήταν τοποθετημένες με την ακόλουθη διάταξη, σύμφωνα με την εμφάνιση τους στον Ηρόδοτο: Τορώνη, Γαληψός, Μηκύβερνα, Όλυνθος. Όσον αφορά την τοποθεσία της Ερμύλιας δεν μπορεί να υπάρξει καμία αμφιβολία ότι δεν υπάρχει καμία σπουδαία διαφορά μεταξύ της Σερμύλης και της νεότερης Ορμύλιας ή Ερμυλίες. Η τοποθεσία της Ολύνθου στον Άγιο Μάμα είναι γνωστή από την απόσταση των 60 σταδίων από την Ποτίδαια ή τον ισθμό της Παλλήνης, όπως επίσης και για κάποια ίχνη της πόλης που υπάρχουν ακόμα και για τη λιμνοθάλασσα ή το έλος, τα οποία αναφέρονται στην ιστορία σαν να υπήρξαν το μέρος όπου οι αιχμάλωτοι υπερασπιστές της Ολύνθου οδηγούνταν στον θάνατο από τον Αρτάβαζο, όταν αυτός ξεχειμώνιασε σ’ αυτό το μέρος της Θράκης, αφού είχε συνοδέψει τον ηττημένο Ξέρξη στον Ελλήσποντο. Από τον Αθηναίο, στην αξιόπιστη πηγή του Ηγησάνδρου μαθαίνουμε ότι το όνομα του έλους ήταν λίμνη Βολυκή και ότι εκεί κατέληγαν δύο ποτάμια με τα ονόματα Αμμίτης και Ολυνθιακός. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 154-155)
Τα ερείπια της Τορώνης διατηρούν την αρχαία τους ονομασία και οι τοποθεσίες της Ολύνθου και της Σερμύλιας παραμένουν σε χρήση. Συνεπάγεται από τη διάταξη των ονομάτων που υπάρχει στον Ηρόδοτο, ότι η Μυκήβερνα ήταν στο Μολυβόπυργο, όπου μερικά κατάλοιπα της αρχαιότητας έχουν διασωθεί. Η τοποθεσία της Γαληψού θα πρέπει να αναζητηθεί από ένα μέρος της ακτής περίπου 25 μίλια απόσταση, το οποίο βρίσκεται μεταξύ της Τορώνης και του λιμανιού της Σερμύλιας. Η Γαληψός πρέπει να καταλάμβανε την ίδια τοποθεσία που αργότερα ονομάστηκε Φύσκελλα, μια διάκριση που απαιτείται επειδή υπήρχε άλλη μία τοποθεσία με την ονομασία Γαληψός, όχι σε μεγάλη απόσταση, στην παραλία ανατολικά του Στρυμώνα.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 155)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Από την Ορμύλια ξεκινά η μεταξύ των κόλπων Τορωναίου ή Κασσάνδρας και Σιγγιτικού ή Αγίου Όρους επιμήκης, ορεινή και πλούσια σε νερά χερσόνησος Σιθωνία ή Λογγός, η οποία διασχίζεται από παρακλάδι του όρους Υψίζων ή Χολομώντας που κατηφορίζει προς τη θάλασσα, χαμηλώνει και καταλήγει στα ακρωτήρια Αμπέλου ή Καρτάλια και Δέρι ή Δρέπανον.Παλαιότερα υπήρχαν στη χερσόνησο οι πόλεις Φύσκελλα, Παρθενόπολις, Γαληψός, Τορώνη, Δέρρα, Άμπελος, Σάρτα, Σίγγος, Πίλωρος, Άσσα και Σιθώνη από όπου η χερσόνησος έλαβε το όνομα της.Εδώ παράγονται λίγα δημητριακά, οικοδομική και καύσιμη ξυλεία, άνθρακες, κρασί, όσπρια και πεπόνια ενώ οι ακτές προσφέρουν τους καλούς και ασφαλείς λιμένες Συκιάς και Κωφού.Από το χωριό Ορμύλια η οδός που περνά από τα όρη Ίσβορο και Βαρβάρα και από τη θέση Μπιάβτσα(ή Τσαΐρια) διασχίζει ποταμό που παλαιότερα ονομαζόταν Ορμυλίας(ο οποίος είναι κάτω από την Ορμύλια διαβατός μόνο στο δρόμο μεταξύ Ψακουδίων και Νικήτης στη θέση Πέραμα) και αφού περάσει μεταξύ πυκνού δάσους μορέων και των μετοχίων των μονών Ζωγράφου και Βατοπαιδίου από εκεί διακλαδώνεται και οδηγεί μέσω του Αγ.Νικολάου στο χωριό Συκιά ενώ περνώντας μέσα από αγρούς προσπερνά τη θέση Γκβέλι όπου φύονται φτελιές.Εκεί συναντά και την οδό που από τα Ψακούδια μέσω Περάματος φτάνει στη Νικήτη.Μετά από μισή ώρα η οδός από το Γκβέλι περνά από τη θέση Βόζαινα που βρίσκεται στη μέση της απόστασης ενώ στα αριστερά υπάρχει μετόχι της μονής Διονυσίου που οδηγεί στο χωριό Νικήτη. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 545-546)
Ο ποταμός Πλυνάς ή Πλυνά ρέει δυτικά από τις πλαγιές του Χολομώντα, δηλαδή δύο ώρες ανατολικά της κωμόπολης Πολυγύρου και δυτικά από το χωριό Βραστά και εκβάλλει στον κόλπο της Κασσάνδρας ή Τορωναίο. (Σχινάς, τ. ΙΙ, σ. 491)