Πέτρα

Παλαιό Όνομα :

Δήμος :

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.

Εκδρομή στο στενό της Πέτρας. Η άνοδος και η κάθοδος ως τον Άγιο Δημήτριο διαρκεί 8 με 10 ώρες. Από αυτό το στενό μπορεί κάποιος να εισέλθει στην πέμπτη οδό είτε μέσα από το Βλαχολιβάδι μέσα σε τρεις ώρες, είτε μέσα από την Σήλο μέσα σε δύο ώρες. Για όσους θέλουν να εξερευνήσουν τα της Πύδνας η εκδρομή στα στενά της Πέτρας είναι απαραίτητη, για να δούν τουτς τόπους που πολέμηαν ο Αιμίλιος Παύλος εναντίον των Μακεδόνων. Όντως από αυτό το στενό ο Ρωμαίος Ύπατος κύκλωσε τους Μακεδόνες, αναγκάζοντας τον βασιλιά Περσέα να εγκατελείψει τις θέσεις του στον Ενιπέα ποταμό πριν το Δίον και να υποχωρήσει προς την Πύδνα. Ενώ ο Ύπατος πρσποιήθηκε προσβολή κατά των ισχυρών θέσεων που διέθεταν οι Μακεδόνες στον Ενιπέα, ένα σώμα ισχυρών λογάδων ανδρών που καθοδηγούνταν από δύο νέους και τολμηρούς αρχηγούς, τον Σκιπίωνα Νασικά και του Φαβίου Μαξίμου, που εισήλθαν στην Περραιβία μέσα από την κοιλάδα των Τεμπών, και αφαίρεσε έτσι το Πύθιο από τα χέρια των Μακεδόνων, που έκλεινε την δυτική είσοδο στο στενό της Πέτρας. Απροετοίμαστοι οι Μακεδόνες καταλήφθηκαν στη διάρκεια της νύχτας και μη δυνάμενοι να φέρουν αντίσταση υποχώρησαν άτακτα, οι δε Ρωμαίοι έφυγαν κατέβηκαν ήσυχα στην πεδιάδα της Κατερίνης. Το στενό της Πέτρας διήλθαν και άλλοι περιώνυμοι στρατηγοί της Ιστορίας, όπως ο Ξέρξης που εισέβαλε στην Θεσσαλία, ο Βρασίδας που εξώρμησε εναντίον της Χαλκιδικής, ο Αγησίλαος που επανέκαμψε από την Ασία, και αργότερα ο Κάσσανδρος όταν εκστράτευσε κατά της Ολυμπιάδας.
Για να περιηγηθεί κάποιος από αυτό το στενό εγκατελείπει από τα βοριοδυτικά την Κατερίνη και διέρχεται τα τελευταία οροπέδια των πιερικών βουνών. Λίγο πριν από την Πέτρα και από το στενό της από την αριστερή μεριά σε μικρή απόσταση μιάμισης λεύγας, συναντούμε από το αντίθετο ύψωμα του φαραγγιού την Μονή της Πέτρας, που χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο, και βρίσκεται στο μέσον δάσους και βοσκοτοπιών, και βρίσκονται έξω από τις πιο απόκρυμνες κορυφές του Ολύμπου.
Σύμφωνα με τον Heuzey το στενό της Πέτρας βρίσκεται μιάμιση λέυγα περα από τη Μονή και ο δρόμος αυτός που μοιάζει με ένα μακρύ λαιμό που χωρίζει στα δύο τη δειράδα του Ολύμπου. Αποτελείτε δε από ένα μεγάλο φαράγγι που σχηματίζεται από τη ροή των υδάτων του χειμάρρου Μαυρονέρι στην πεδιάδα της Κατερίνης. Η είσοδος προς το φαράγγι είναι μεγαλοπρεπής, γιατί αναπαριστά ενα γραφικό τοπίο που είναι εκθαμβωτικό για το ανθρώπινο μάτι. Υπάρχουν μεγάλες κλυτίες που είναι κατάμεστες από δένδρα, οι οποίες μαλίστα είναι έτσι διατεθειμένες που να αποτελούν έναν μεγάλο κύκλο που στο μέσον του έχει έναν οξύ βράχο, απόκρημνο και μεμονωμένο από παντού και ο οποίος σχηματίζει μέσω των οιονεί απόκοπων πλευρών του μία τριφωνοειδή πυραμίδα. Ο χείμαρρος και ένας από τους παραπόταμούς του, που ενώνονται από τα κράσπεδα του βράχου, τον διαχωρίζουν παντελώς από τα γειτονικά υψώματα. Γύρω από τη βάσή του στρέφεται μία στενή και σκολιά οδός, με΄σα από την οποία εισδύουμε στο στενό. Σε κάποιο από τα πλευρά της φυσικής και βραχώδους εκείνης αιχμής η σημερινή εγκαταλελλειμένη κώμη της Πέτρας. Η ίδια αυτή κώμη περιέχει 15 σπίτια, δύο κατερειπωμένες εκλλησίες και λείψανα βυζαντινού τείχους, διότι η ίδια αυτή ακρόπολη χρησίμευε πάντοτε για την φύλαξη της εισόδου του στενού.
Η ακρόπολη Πέτρα μνημονεύεται πολλές φορές από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο Καντακουζηνό. Κατά τον 10ο αιώνα ήταν μάλιστα έδρα επισκόπου. Τότε ανάγεται και το πολιορκητικό τείχος, που σχηματίζει μία ευθεία γωνία στα βοριοανατολικά της σημερινής κώμης.
(Isambert, σ.74 – 75)

Τα χωριά Κόκοβα, Καταφύγι και ορισμένα άλλα που βρίσκονται σε μια ψηλή κορυφή της οροσειράς του Ολύμπου και χωρίζεται από τον ίδιο τον Όλυμπο από το υπερυψωμένο πέρασμα της Πέτρας. Στη βορειοδυτική πλευρά των βουνών ο Βιστρίτζα φαίνεται ξανά να απλώνεται στην πεδιάδα η οποία εκτείνεται ως τα Σέρβια. Το Καταφύγι βρίσκεται στην πιο σύντομη διαδρομή από την Βέροια προς τα Σέρβια, η οποία διασχίζει τον Βιστρίτζα κοντά στην Βέρροια, όμως σε κάποια σημεία είναι δύσκολη η πρόσβαση και γι’ αυτό προτιμάται συνήθως το πέρασμα από την Καστανία.(Leake,τομ.ΙΙΙ,σ. 297)
Αν ο Απόστολος Παύλος διέσχισε το όρος Βέρμιο, τα Σέρβια ήταν στον δρόμο του προς την Αθήνα μέσω Λάρισας, αλλά δε γνωρίζουμε αν πήγε στην Αθήνα δια θαλάσσης ή από ξηράς.Μπορούμε να θεωρήσουμε την φράση “ως επί θάλασσαν” να σημαίνει ότι προκειμένου να παρακάμψει τους εχθρούς του έφυγε από την Βέρροια προς την ακτή σαν να είχε πρόθεση να επιβιβαστεί σε πλοίο. Στην πραγματικότητα όμως ταξίδευε από ξηράς και ήταν πιθανό να είχε συνεχίσει τον δρόμο του μέσω Πιερίας και μέσω του άμεσου και ομαλού δρόμου των Τεμπών ή έστω μέσω του περάσματος της Πέτρας, παρά να έκανε ένα παρακαμπτήριο ταξίδι μέσω των βουνών.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 331)
Όταν ο Περσέας πληροφορήθηκε την έλευση του νέου υπάτου Αιμίλιου Παύλου, ως αντικαταστάτη του Μάρκιου Φιλίππου στην αρχηγία του Ρωμαϊκού στρατού στη Μακεδονία, ανάμεσα στα άλλα μέτρα, έστειλε 5.000 Μακεδόνες ως φρουρά στο Πύθιο και την Πέτρα. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 429)
Όταν ο Σκιπίωνας πραγματοποιούσε την παρακαμπτήρια διαδρομή του, ο ύπατος τράβηξε την προσοχή του Περσέα με αψιμαχίες μεταξύ πεζικού με ελαφρύ οπλισμό. Οι αψιμαχίες διεξήχθησαν, κατά κύριο λόγο, ανάμεσα στις απόκρημνες όχθες του ποταμού. Την τρίτη ημέρα ο ύπατος προσποιήθηκε ότι περνάει τον ποταμό. Αυτές οι επιχειρήσεις έφεραν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα καθώς διακόπηκαν απότομα από την αναπάντεχη είδηση που έλαβε ο βασιλιάς, από έναν λιποτάκτη Κρητικό, σχετικά με την επίθεση και την ήττα των δυνάμεων του στην Πέτρα. (Leake, τομ.ΙΙΙ, σσ. 431 – 432)
Η Θεσσαλονίκη και η Βέρροια είναι εκκλησιαστικές επαρχίες ή διοικητικές περιφέρειες της Θεσσαλίας. Έτσι, ο επίσκοπος της Θεσσαλονίκης ονομαζόταν “Υπέρτιμος και Έξαρχος πάσης Θετταλίας”. Οι επισκοπές της δικαιοδοσίας του είναι το Κίτρο, η Καμπανία, η Πέτρα, ο Πλαταμώνας μαζί με το Λυκόστομο, τα Σέρβια, το Αρδαμέρι ενώ ο τόπος διαμονής του είναι η Γαλάτιστα και η Ιερισσός η οποία συμπεριλαμβάνεται στο Άγιο Όρος. (Leake, τομ. ΙΙΙ, σ. 250-251)
Είναι τώρα είκοσι δύο χρόνια από τότε που ο Αλή Πασάς απέκτησε την κυριαρχία στο Λιβάδι. Η σημαντικότητά του για κείνον πηγάζει κυρίως από την εγγύτητα στο πέρασμα που οδηγεί από την Ελασσόνα ή τα Σέρβια στις παραθαλάσσιες πεδιάδες της Μακεδονίας και είναι η πιο άμεση πορεία προς το σύνορο του Ολύμπου. Από αυτό το πέρασμα μιάμιση ώρα μετά το Λιβάδι, βρίσκεται το χωριό του Αγίου Δημητρίου και μια ώρα και ένα τέταρτο πιο μακριά, ακριβώς πάνω στον Ζυγό, βρίσκονται τα χαλάσματα του χωριού Πέτρα, ως ένα όνομα που καταγράφεται στην αρχαία ιστορία και είναι πολύ χρήσιμο για να ερευνήσουμε τη γεωγραφία αυτού του συνόρου της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 337)
Η Πέτρα, μου περιγράφεται τοποθετημένη σε έναν μεγάλο απομονωμένο βράχο, αποσχισμένο με φυσικό τρόπο, ή χωρισμένο από το γειτονικό βουνό. Ο δρόμος περνάει μέσα από το άνοιγμα και μετά κατέρχεται στην πεδιάδα της Κατερίνης, η οποία, χωρίς αμφιβολία αποτελεί τμήμα της αρχαίας Πιερίας της Μακεδονίας, έτσι απεικονίζεται η τοποθεσία της Πέτρας από τον Λίβιο, ο οποίος δείχνει την Πέτρα σαν πόλη της Πιερίας στο σύνορο αυτής της επαρχίας στο πέρασμα που οδηγεί στην παραθαλάσσια πεδιάδα από την Περραιβία. Η απόσταση από το Λιβάδι στην Κατερίνη υπολογίζεται σε δέκα ώρες. Υπάρχει και άλλος δρόμος που οδηγεί πάνω από την ίδια κορυφογραμμή, από τα Σέρβια, μέσω Βελβεντού, στην Κατερίνη.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 337)
Η Περραιβία της Τριπολίτιδος ονομάστηκε έτσι επειδή περιλάμβανε τις τρεις πόλεις του Πυθίου, της Αζώρου και της Δολίχης. Από αυτές, το Πύθιο μοιάζει να βρίσκεται ακριβώς στους πρόποδες του Ολύμπου, όντας ακριβώς το σημείο όπου ο Ξεναγόρας , γεωμέτρης και ποιητής, μέτρησε το κάθετο ύψος του Ολύμπου, που βρισκόταν στον δρόμο κατά μήκος του όρους από την Πέτρα, όπου και ο Λίβιος και ο Πλούταρχος συνδέουν το Πύθιο με την Πέτρα, περιγράφοντας την πορεία από όπου ο Σκιπίωνας Νασικάς διέσχισε το όρος του Ολύμπου στα μετόπισθεν της θέσης του Περσέα στον Ενιπέα. Φαίνεται, λοιπόν, χωρίς αμφιβολία, ότι το Πύθιο ήταν στην άκρη του κάμπου μεταξύ Κοκκινοπλού και Λιβαδιού, αν και δεν εξακρίβωσα την ύπαρξη οικιστικών καταλοίπων σε αυτήν την περιοχή. Μαθαίνουμε από το επίγραμμα στο οποίο αναφερθήκαμε ότι το όνομα του Πυθίου προέρχεται από ναό του Απόλλωνα Πυθίου προς τιμήν του οποίου, προκύπτει από άλλο συγγραφέα, ότι εορτάζονταν περιοδικώς κάποιοι αγώνες.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 341)
Ο Ξέρξης έστειλε το στρατό του στην Περραιβία μέσω του περάσματος της Πέτρας, αφού στρατοπέδευσε με το ένα τρίτο του στρατεύματός του στην Πιερία προετοιμάζοντας την πορεία του .Ο Βρασίδας μετά την γρήγορη πορεία του στην Θεσσαλία και την Περραιβία, στο όγδοο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου, πέρασε από το ίδιο πέρασμα στο Δίον. Ο Αγησίλαος, επιστρέφοντας στην Ελλάδα από την Μικρά Ασία, το έτος 394 π. Χ., εισήλθε στη Θεσσαλία από τη Μακεδονία, από το ίδιο πέρασμα. Ο Κάσσανδρος, το 316 π.Χ., διέσχισε τον ίδιο δρόμο προχωρώντας από την Πελοπόννησο κατά της Ολυμπιάδος στην Πύδνα. Και τέλος, αυτό το πέρασμα έδωσε στον Αιμίλιο Παύλο, το έτος 168 π.Χ., τα μέσα για να εξαναγκάσει τον Περσέα να υποχωρήσει από την ισχυρή του θέση στον Ενιπέα, μόλις πληροφορήθηκε ότι ο Σκιπίων Νασίκας ανέτρεψε την μακεδονική φρουρά στην Πέτρα, και κατήλθε στις πεδιάδες στα μετόπισθεν της θέσης του βασιλιά στον Ενιπέα.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 343)
Εάν το νότιο σύνορο των Μαίδων ήταν κοντά στο Κουμάνοβο τότε οι άνθρωποι κατείχαν τις πηγές του ανατολικού παραπόταμου του Μοράβα ή Μάργου ποταμού και τις άνω κοιλάδες, μία εκ των οποίων ονόματι Βρανιά ή Ιβορίνα, ηχεί όμοια με την Ιαμφορίνα, την πρωτεύουσα των Μαίδων την οποία κατέλαβε ο Φίλιππος, γιος του Δημητρίου το έτος 211 π.Χ.. Σε αυτήν την περίπτωση ο βασιλιάς του οποίου το σχέδιο ήταν να διατηρήσει λόγω προηγούμενου εκφοβισμού, τους γείτονες του σε ησυχία, ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται στην Ελλάδα ενάντια στους Αιτωλείς, πρώτα επιτέθηκε εναντίον του Ωρικού και της Απολλωνίας από όπου εξεστράτευσε στην Πελαγονία, κατέλαβε μια πόλη των Δάρδανων η οποία διευκόλυνε την είσοδο αυτών των κατοίκων στη Μακεδονία από την πλευρά της Πελαγονίας και μετά πέρασε μέσω της Πελαγονίας, του Λύγκου και της Βοττιαίας στη Θεσσαλία. Η τοποθεσία των Μαίδων διευκρινίζεται αναλυτικότερα από την αποτυχημένη επιδρομή του ίδιου βασιλιά της Μακεδονίας στην κορυφή του όρους του Αίμου με την μάταιη προσδοκία του ελέγχου από εκείνο το σημείο της Αδριατικής, της Μαύρης Θάλασσας, του Δούναβη και των Άλπεων. Έφτασε στους πρόποδες του όρους σε επτά ημέρες από τους Στόβους, περνώντας μέσα από τη χώρα των Μαίδων. Μετά από επίπονη ανάβαση τριών ημερών και κατάβαση δύο ημερών κατά την επιστροφή ενώθηκε πάλι με το στρατόπεδό του στη Μαιδική. Από εκεί πραγματοποίησε εισβολή στη χώρα των Δενθηλητών για ανεφοδιασμό. Έπειτα εισέβαλε ξανά στη χώρα των Μαίδων, όπου έλαβε την εφήμερη παράδοση ενός μέρους που λεγόταν Πέτρα, και από εκεί επέστρεψε στη Μακεδονία. Φαίνεται από τον αριθμό των ημερών της πορείας ότι το όρος που επισκέφθηκε ο Φίλιππος και ονομάζεται Αίμος από τον ιστορικό, δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από εκείνο που δύο από τις πιο σημαντικούς ειδικούς ονομάζουν Σκώμιο όρος ή Σκόμβρος, το οποίο σχηματιζόταν από ένα σύμπλεγμα μεγάλων κορυφών ανάμεσα στο Κιουστεντίλ και τη Σόφια, που είχαν παραποτάμους σε όλους τους μεγάλους ποταμούς του βόρειου τμήματος της ευρωπαϊκής Τουρκίας. Γι’ αυτό το λόγο, είναι το πιο κεντρικό σημείο της ηπείρου και απέχει το ίδιο από τον Εύξεινο Πόντο, το Αιγαίο, την Αδριατική και τον Δούναβη. Οι Δενθηλήτες από το γεγονός που αναφέρει ο ιστορικός μοιάζει να συνόρευαν με τους Μαίδες στα νοτιοανατολικά. Ο Αίμος κυρίως κατοικούνταν από τους Βεσσούς οι οποίοι αψηφώντας τη δύναμη της Ρώμης έως τη βασιλεία του Αυγούστου, και σύμφωνα με τον Πλίνιο εκτείνονταν νότια και ανατολικά μέχρι τον Νέστο.(Leake, τομ. ΙΙΙ, σ. .473-474)
Οι επισκοπές της δικαιοδοσίας του επισκόπου Θεσσαλονίκης είναι το Κίτρος, η Καμπανία, η Πέτρα, ο Πλαταμώνας μαζί με το Λυκόστομο, τα Σέρβια και το Αρδαμέρι ενώ ως τόπος διαμονής έχει επιλεγεί η Γαλάτιστα και η Ιερισσός η οποία συμπεριλαμβάνεται στο Άγιο Όρος. (Leake, τομ. ΙΙΙ, σσ. 250-251)
Η Πέτρα βρίσκεται σε έναν μεγάλο απομονωμένο βράχο, αποσχισμένο με φυσικό τρόπο, ή χωρισμένο από το γειτονικό βουνό. Ο δρόμος περνάει μέσα από το άνοιγμα και μετά κατεβαίνει στην πεδιάδα της Κατερίνης, η οποία χωρίς αμφιβολία αποτελεί τμήμα της αρχαίας Πιερίας της Μακεδονίας. Ο Λίβιος παρουσιάζει την Πέτρα ως πόλη της Πιερίας στο σύνορο αυτής της επαρχίας στο πέρασμα που οδηγεί στην παραθαλάσσια πεδιάδα από την Περραιβία. Η απόσταση από το Λιβάδι στην Κατερίνη από τον Άγιο Δημήτριο υπολογίζεται σε δέκα ώρες. Υπάρχει και άλλος δρόμος που οδηγεί πάνω από την ίδια κορυφογραμμή, από τα Σέρβια, μέσω Βελβεντού, στην Κατερίνη. Όμως δεν είναι τόσο εύκολο όσο από το πέρασμα της Πέτρας. Και αποτελούσε οδό επικοινωνίας, αν υπήρχε στην αρχαιότητα, όχι από την Θεσσαλία στη Μακεδονία αλλά από την Ελίμεια της Άνω Μακεδονίας στην Πιερία της Κάτω Μακεδονίας.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 337)

Δεν υπάρχει περιεχόμενο για τον συγκεκριμένο περιηγητή για να καταχωρηθεί.