> Περιηγητές > Frazer > Εγνατία Οδός (Κανδαβία Οδός)

Εγνατία Οδός (Κανδαβία Οδός)

  • Σύμφωνα με τον Στράβωνα η Εγνατία οδός άρχιζε από το Δυρράχιο, περνούσε από την Ηράκλεια και διέσχιζε τη χώρα των Λυγκιστών, τη χώρα των Εορδαίων, καθώς και την Έδεσσα και την Πέλλα, από όπου κατέληγε στη Θεσσαλονίκη. Αυτή η περιγραφή έρχεται σε αντίθεση με αυτήν του Τίτου Λίβιου (Στράβ. βιβλ. VII, σ.223). (Pouqueville, τόμ. ΙΙΙ, σ. 39)
  • Βγαίνοντας από την Στρόγγα, ακολουθούμε για μία ώρα μια παλιά λιθόστρωτη οδό, η οποία θα πρέπει να αποτελούσε ένα τμήμα της Εγνατίας Οδού. (Pouqueville, τόμ. ΙΙΙ, σ.63)
  • Η Θεσσαλονίκη τέμνεται, από ανατολικά προς τα δυτικά, από έναν μεγάλο και μακρύ δρόμο που είναι η συνέχεια της παλαιότερης Εγνατίας οδού. Από τα δυτικά η Οδός έμπαινε στην πόλη από την πύλη της Ρώμης και βγαίνοντας από τα ανατολικά κατευθυνόταν προς τη Θράκη περνώντας από το βόρειο σύνορο της Χαλκιδικής –το οποίο αποτελούσε παλαιότερα τμήμα της Οδού. (Cousinery,τομ.Ι,σ. 25)
  • Μολονότι η σύγχρονη διαδρομή απο την Κωνσταντινούπολη προς τα Ορφανά και τη Θεσσαλονίκη, οδηγεί απο την Πράβιστα διαμέσω της Πιερικής κοιλάδας, κατα μήκος της νότιας πλευράς του Παγγαίου, ακριβώς στην ίδια γραμμή με αυτή του Ξέρξη, είναι η πιο άμεση, δεν συμπίπτει με με το Ρωμαϊκό δρόμο, ή την Εγνατία οδό, η οποία περνούσε κατα μήκος της απέναντι βάσης αυτού του βουνού διαμέσω των Φιλίππων και της Αμφίπολης, πιθανόν προκειμένου να συμπεριλάβει στη γραμμή και αυτές τις δύο σημαντικές πόλεις, απο τις οποίες η πρώτη ήταν Ρωμαϊκή αποικία. Αν και δεν είναι σίγουρο απο τα Οδοιπορικά οτι αυτή ήταν η κατεύθυνση του Ρωμαϊκού δρόμου, μπορεί να υπάρχει κάποια αμφιβολία ως προς το αν η Νεάπολη, η οποία βρίσκεται στη διαδρομή περίπου 12 μίλια απο τους Φιλίππους, δεν ήταν η Νεφτερόπολη. Όμως καθώς θα υπήρχε, σε αυτή τη περίπτωση μια άσκοπη παράκαμψη περίπου 20 μιλίων με μια γωνία προς τα βορειοανατολικά, αυτού του είδους η υπόθεση δεν μπορεί να στηριχθεί.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ. 180)
  • Η Λύχνιδος και η Ηράκλεια οι οποίες βρίσκονται κοντά στην γραμμή μεταξύ Δυρραχίου, ή Απολλωνίας και Θεσσαλονίκης, ήταν οι κύριες πόλεις στο κέντρο της Κανδαβίας ή Εγνατίας Οδού-η σημαντική γραμμή επικοινωνίας από ξηράς μεταξύ Ιταλίας και Ανατολής, μεταξύ Ρώμης, Κωνσταντινούπολης, και Ιερουσαλήμ.Μια τόσο σημαντική οδός στην οποία η απόσταση έχει σημαδευτεί με οδοδείκτες αμέσως μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση της Μακεδονίας, ενώ η Ρώμη ήταν το κέντρο μιας ακμαίας εξουσίας.Έγινε το μέλημα του βυζαντινού και του ρωμαϊκού καθεστώτος. (Leake, τόμ.ΙΙΙ,σ.311)
  • Παρόλο που η Λυχνιδός, η Ηράκλεια και η Έδεσσα στην Κανδαβία οδό, όπως περιγράφει και ο Πολύβιος, εξακολουθούσαν να είναι τα τρία κύρια σημεία μεταξύ Δυρραχίου και Θεσσαλονίκης( η φύση στην πραγματικότητα είχε τραβήξει την γραμμή στην κοιλάδα του Γενούσου ποταμού, ξεκινώντας από την παραθαλάσσια χώρα της Ιλλυρίας και διεισδύοντας στο όρος Κανδαβία στην ίδια ανατολική κατεύθυνση προς την οποία η κοιλάδα στον ποταμό της Έδεσσας απολήγει στις πεδιάδες της Κάτω Μακεδονίας) φαίνεται να ήταν επιλογή των διαδρομών πάνω από τις βουνοκορφές οι οποίες περιέκλειαν τα σύνορα της Ιλλυρίας και της Μακεδονίας και οι οποίες διαχώριζαν την λίμνη της Λυχνιδός από τις κοιλάδες που βρέχονταν από τον Εριγώνα και τις διακλαδώσεις του.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.312)
  • Από σχόλιο του Πολυβίου η Κανδαβία οδός διαπερνούσε την χώρα των Εορδαίων, ξεκινώντας από αυτήν των Λυγκιστών έως την Έδεσσα, μαζί με τις ιστορικές αρχές που αναφέρονται, και ότι σε άλλο απόσπασμα του Λατίνου ιστορικού όπου περιγράφει την προέλαση του Περσέα από το Κίτιο στην Κάτω Μακεδονία μέσα από την Εορδαία στην Ελίμεια και στον Αλιάκμονα, αποκτούμε γνώση της ακριβούς κατάστασης στην Εορδαία, η οποία μοιάζει να εκτείνεται κατά μήκος της δυτικής πλευράς του όρους Βέρμιου, συμπεριλαμβανομένων του Οστρόβου και της Κατράνιτσας στα βόρεια, το Σαρηγκιόλ στην μέση και στα νότια οι πεδιάδες του Τζουμά, Μπουτζά και του Καραγιάννι, καθώς και τις κορυφογραμμές κοντά στην Κοζάνη και στην Κλεισούρα, στη Σιάτιστα, που μοιάζουν να είναι τα φυσικά όρια της περιφέρειας. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.316)
  • Οι σύγχρονες πορείες στα βουνά που διαχώριζαν τον Λύγκο από την Εορδαία,ήταν, από το Τιλμπελί στην Όσλοβα, προς τα ανατολικά, και από την Μπάνιτσα στο Όστροβο προς τα δυτικά. Η πρώτη είναι στην συνήθη πορεία από τα Βιτόλια στα Βοδενά και η τελευταία από την Φλώρινα προς το ίδιο μέρος.Παρόλο που η Φλώρινα είναι πιο κοντά από ότι τα Βιτόλια στην πλευρά της Ηράκλειας, θα εκλάμβανα την Εγνατία Οδό να διασχίζεται από την πρώτη πορεία, καθώς κατεβαίνει στις εορδαϊκές κοιλάδες πιο κοντά στην τοποθεσία της Έδεσσας.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.317)
  • Τα περάσματα της Πελαγονίας, στα οποία ο Περσέας τοποθετήθηκε από τον πατέρα του Φίλιππο, πιστεύω ότι είναι η ορεινή διάβαση στη σύγχρονη διαδρομή από την Αχρίδα προς τα Βιτόλια, που τώρα αποτελεί την κύρια αρτηρία στη θέση της παλιάς γραμμής ή γραμμών της Εγνατίας Οδού.Αυτή η αλλαγή ίσως προκλήθηκε από την συγκυρία ότι η Αχρίδα και τα Βιτόλια αποτελούν τώρα τα κύρια μέρη αντί της Λυχνίδου και της Ηράκλειας και βρίσκονται αντίστοιχα στα βόρεια των δύο αρχαίων τοποθεσιών, καθώς στην αρχαιότητα η Εγνατία είχε εδώ παρεκκλίνει από την ευθεία της πορεία επειδή υπήρχε ανάγκη να διασχίσει περιμετρικά είτε τη βόρεια είτε τη νότια άκρη της λίμνης Λυχνίδου.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.321)
  • Η ίδια αποσιώπηση για αυτές τις πόλεις μπορεί να θεωρηθεί ως επιχείρημα για να φανεί ότι οι τρεις διαδρομές στα Οδοιπορικά οδηγούσαν κατά μήκος της ανατολικής ακτής, αλλά είναι πιθανό ότι μια από αυτές τουλάχιστον προσέγγιζε το νότιο άκρο της λίμνης πλαγίως του περάσματος της Κανδαβίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί τελείως η δυτική ακτή.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.328-9)
  • Στο ίδιο κεφάλαιο του Πολυβίου ο ιστορικός συνεχίζει να αφηγείται ότι ο Φίλιππος, αφού ξαναπήρε τις τρεις πόλεις της Φοιβατίδας που αναφέρθηκαν ήδη, προχώρησε για να καταλάβει άλλα μέρη της Δασσαρέτιδας, δηλαδή το Κρεόνιο και τη Γερυώνη(όχι το ίδιο μέρος με το Γέρτο) και τέσσερις πόλεις στη λίμνη Λυχνίτιδα, την Εγχελαρία,τον Κέρακα, το Σάτιο, και το Βόϊο, και μετά την Μπαντία των Καλίκαινων και την Οργεσσό των Πισσαντίνων.Οι τέσσερις πόλεις στη λίμνη βρίσκονταν στη δυτική ακτή, και αυτό μπορεί να συναχθεί από τα Οδοιπορικά, και κυρίως από το Συνοπτικό Οδοιπορικό, το οποίο προφανώς ακολουθούσε την ανατολική πλευρά της λίμνης από τη γέφυρα του Δρίλον στη Λύχνιδο, και το οποίο δεν κάνει αναφορά σε κανένα από τα μέρη που αναφέρει ο Πολύβιος. Η ίδια αποσιώπηση για αυτές τις πόλεις μπορεί να θεωρηθεί ως επιχείρημα για να φανεί ότι οι τρεις διαδρομές στα Οδοιπορικά οδηγούσαν κατά μήκος της ανατολικής ακτής, αλλά είναι πιθανό ότι μια από αυτές τουλάχιστον προσέγγιζε το νότιο άκρο της λίμνης πλαγίως του περάσματος της Κανδαβίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί τελείως η δυτική ακτή.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.328-9)
  • Σύμφωνα με το Tabular Itinerary, οι Στόβοι απείχαν 47 οδοδείκτες από την Ηράκλεια του Λύγκου, η οποία ήταν στην Εγνατία Οδό, και 55 οδοδείκτες από τη Ταυριάνα. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 441)
  • Η μεγάλη Εγνατία οδός οδηγεί από το Δυρράχιο στο Βυζάντιο. Από το δρόμο αυτό πέρασε και ο Ιγνάτιος –επίσκοπος Αντιοχείας-επί αυτοκράτορος Τραϊανού πηγαίνοντας προς το μαρτύριο του στα αμφιθέατρα της Ρώμης. (Frazer,σ. 167)
  • Η Εγνατία οδός ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική και εμπορική οδός της Θράκης και κατασκευάσθηκε επί των ημερών των βασιλέων της Μακεδονίας και πριν από τη Ρωμαϊκή κατάκτηση ονομαζόταν βασιλική οδός. (Isambert, σ. 16)