> Πρόσωπα > Πρόσωπα-Boissonas > Περσέας

Περσέας

  • Αυτά τα δάση είναι εκείνα της Καλλιπεύκης τα οποία έχουν μείνει ανεξερεύνητα από τις μέρες εκείνες που οι ελέφαντες του ύπατου Μάρκιου Φιλίππου χάραξαν τον δρόμο τους μέσα από αυτά κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του ενάντια στον Περσέα, το βασιλιά της Μακεδονίας.(Boissonnas, σ. 45)
  • Το ίδιο συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί και από τον Λίβιο , που αφηγείται ότι ο Αιμίλιος Παύλος, μετά τη νίκη του στην Πύδνα , παρέλαβε στο Σίρις μία αντιπροσωπεία από τον Περσέα, ο οποίος είχε αποσυρθεί στη Σαμοθράκη. (Leake, τόμ. ΙΙΙ, σ. 209)
  • Καθώς εδώ η Σίρις περιγράφεται από τον Λίβιο ως μία πόλη της Οδομαντίας, φαίνεται έκδηλο ότι οι Οδομαντοί συνόρευαν με τους Σιροπαίονες και ότι κατά τη βασιλεία του Περσέα είχαν στην κατοχή τους την πόλη [ Ο Πτολεμαίος (l. 3, c. 13.) τοποθετεί την Σκοτούσσα, που δεν απείχε πολύ από τις Σέρρες από τα νότια, στην Οδομαντία]. (Leake, τόμ. ΙΙΙ, σ. 210)
  • Σύμφωνα με τον Λίβιο ο Περσέας προέλασε από το Κίτιον στη λίμνη Βεγορίτιδα της Εορδαίας, από εκεί στον Αλιάκμονα της Ελίμειας και την επόμενη μέρα στην Περραιβία.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.305)
  • Το 168 ο ύπατος Αιμίλιος αντιμετώπισε τον Περσέα της Μακεδονίας.(Leake, τομ.ΙΙΙ, σ.280)
  • Στην προσπάθεια να μάθει την δύναμη και την θέση του εχθρού ο Φίλιππος θεώρησε συνετό να ανακαλέσει τον Περσέα από τα περάσματα της Πελαγονίας, και έχοντας φέρει μαζί του 20.000 άνδρες, κατέλαβε υψόμετρο σε απόσταση μόλις 200 βημάτων από το ρωμαϊκό στρατόπεδο,το οποίο και ενίσχυσε με χαρακώματα και προμαχώνες.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.308)
  • Ο Φίλιππος περηφανευόταν ότι θα έπρεπε να στερήσει από τους Ρωμαίους την βοήθεια των Αιτωλών και των Δαρδάνων και για να εμποδίσει την είσοδο των τελευταίων στην Μακεδονία εγκατέστησε τον γιο του, Περσέα, στα περάσματα της Πελαγονίας.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.307)
  • Τα περάσματα της Πελαγονίας, στα οποία ο Περσέας τοποθετήθηκε από τον πατέρα του Φίλιππο, πιστεύω ότι είναι η ορεινή διάβαση στη σύγχρονη διαδρομή από την Αχρίδα προς τα Βιτόλια, που τώρα αποτελεί την κύρια αρτηρία στη θέση της παλιάς γραμμής ή γραμμών της Εγνατίας Οδού. Αυτή η αλλαγή ίσως προκλήθηκε από την συγκυρία ότι η Αχρίδα και τα Βιτόλια αποτελούν τώρα τα κύρια μέρη αντί της Λύχνιδος και της Ηράκλειας και βρίσκονται αντίστοιχα στα βόρεια των δύο αρχαίων τοποθεσιών, καθώς στην αρχαιότητα η Εγνατία εδώ παρέκκλινε από την ευθεία της πορεία επειδή υπήρχε ανάγκη να διασχίσει περιμετρικά είτε τη βόρεια είτε τη νότια άκρη της λίμνης Λύχνιδος. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.321)
  • Τα Στύβερρα ή Στύμβαρα παρουσιάζονται από τον Πολύβιο και τον Τίτο Λίβιο να βρίσκονται στο πιο γόνιμο μέρος της χώρας, στα βόρεια των Βιτολίων, μια τοποθεσία η οποία ταυτίζεται με το μέρος από όπου προέλασε ο Περσέας σε τρεις μέρες στην Ουσκάνα, την κύρια πόλη της Πενεστιάνας, ευρισκόμενη πιθανώς στο ποταμό Δρίλωνα, στην σημερινή Δίβρη ή κοντά σε αυτή .(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.322)
  • Όταν ο Περσέας πληροφορήθηκε την έλευση του νέου ύπατου Λ. Αιμίλιου Παύλου, ως αντικαταστάτη του Q. Marcius Philippus στην αρχηγία του Ρωμαϊκού στρατού στη Μακεδονία, ανάμεσα στα άλλα μέτρα, έστειλε 5000 Μακεδόνες ως φρουρά στο Πύθιο και την Πέτρα. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.429)
  • Κατά τη διάρκεια των τριών ημερών, οπότε ο Σκιπίωνας πραγματοποιούσε την παρακαμπτήρια διαδρομή του, ο ύπατος τράβηξε την προσοχή του Περσέα με αψιμαχίες μεταξύ πεζικού με ελαφρύ οπλισμό. Οι αψιμαχίες διεξήχθησαν, κατά κύριο λόγο, ανάμεσα στις απόκρημνες όχθες του ποταμού. Την τρίτη ημέρα ο ύπατος προσποιήθηκε οτι περνάει τον ποταμό κοντά στις όχθες του ποταμού. Αυτές οι επιχειρήσεις έφεραν το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα καθώς διακόπηκαν απότομα από την αναπάντεχη είδηση που έλαβε ο βασιλιάς, από έναν λιποτάκτη Κρητικό, σχετικά με την επίθεση και την ήττα των δυνάμεων του στην Πέτρα (Ο Λίβιος παραθέτει: Tertio die praelio abstinuit (Consul sc.) degressus ad imam partem castrorum veluti per devexum in mare brachium transitum tentaturus. Perseus quod in oculis erat**********;. Ο Πλούταρχος: Τώ Περσεί, τόν Αιμίλιον ατρεμούντα κατά χώραν ορώντι καί μή λογιζομένω τό γινόμενον, αποδράς εκ τής οδού Κρής αυτόμολος ήκε μηνύων τήν περίοδον τών Ρωμαίων). (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 431 – 432)
  • Ο Πλούταρχος, παραβλέποντας τις πιθανότητες και την μαρτυρία του Πολύβιου, δηλώνει ότι ο Μίλο, με 2000 άνδρες, σε αυτήν την περίπτωση είχε σταλεί από τον Περσέα για να φυλάξει το πέρασμα. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 432)
  • Ο Μίλο αναφέρεται από το Λίβιο ως ένας από τους αρχηγούς των Μακεδόνων που στάλθηκε στο Πύθιο όταν ο βασιλιάς εγκαταστάθηκε, για πρώτη φορά, στον Ενιπέα. Ο Περσέας, απειλούμενος από δύο πλευρές, πραγματοποίησε μια γρήγορη υποχώρηση στην Πύδνα, ενώ ο ύπατος (Λεύκιος Αιμίλιος Παύλος), ακολούθησε τον εχθρό ολοταχώς. Το καταμεσήμερο είχε φθάσει τόσο κοντά στη θέση του βασιλιά, στην Πύδνα, ώστε τέθηκε το ζήτημα για το αν έπρεπε να επιτεθεί στους Μακεδόνες, λαμβάνοντας υπόψη τη ζέστη και την κόπωση των ανδρών. Η απόσταση ανάμεσα στον Ενιπέα και το Ayan, καθώς δεν είναι πάνω από τέσσερις με πέντε ώρες πορεία, ολόκληρη η επιχείρηση ίσως να έλαβε χώρα τις ημέρες κοντά στο θερινό ηλιοστάσιο, όταν συνέβη το γεγονός ( Η έκλειψη, την οποία και ο Λίβιος και ο Πλούταρχος θεωρούν ότι πραγματοποιήθηκε τη νύχτα πριν από τη μάχη, τοποθετεί την μάχη στις 22 Ιουνίου του 168 π.Χ. και δείχνει οτι το ΄΄pridie nonas Septembres΄΄ του Λίβιου ήταν εσφαλμένο, μολονότι είναι συνεπές με κάποιες άλλες ημερομηνίες στο l. 45, c. 1,2 όπως επίσης με το ΄΄θέρους ήν ώρα φθίνοντος΄΄ του Πλούταρχου. Από την άλλη πλευρά, αν αναφερθούμε στο χρόνο αναχώρησης του Αιμίλιου Παύλου από τη Ρώμη (protinus post kalendas Apriles Liv. l.44, c.22) και το λόγο που εκφώνησε μετά το θρίαμβο του ( τον παραδίδει ο Πλούταρχος), ο ύπατος αναφέρει ότι μεσολάβησε μόνο ένας μήνας ανάμεσα στην αναχώρηση και τη νίκη του. Επομένως η μάχη δόθηκε πολύ πριν το ηλιοστάσιο). Κατά συνέπεια η Πύδνα δύσκολα θα μπορούσε να ταυτιστεί με το Κίτιο. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 432)
  • Τα εχθρικά στρατόπεδα χωρίζονταν, για τη διάρκεια μιας νύχτας, από το ποτάμι. Την επόμενη η σύγκρουση ξεκίνησε από ένα περιστατικό και σύντομα εξελίχθηκε σε πλήρη σύγκρουση, όταν ο Περσέας τράπηκε σε φυγή, συμπαρασύροντας και ολόκληρο το ιππικό του. Εντούτοις οι φάλαγγες αντιστάθηκαν με επιμονή, όταν όμως ο ύπατος κατάφερε να τις διατηρήσει σε μεγάλο μήκος, η ανατροπή των Μακεδόνων ήταν πλήρης. Είκοσι χιλιάδες σφαγιάστηκαν και πάνω από 10.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι ενώ μόνο 100 Ρωμαίοι σκοτώθηκαν. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 433)
  • Οι Στόβοι ήταν ρωμαϊκή αποικία και municipium (Tab. Peutinger Segm. v.) και κατά συνέπεια η πρωτεύουσα, εκείνα τα χρόνια, του βορειοδυτικού τμήματος της Μακεδονίας. Ήδη από τα χρόνια των Μακεδόνων βασιλέων φαίνεται πως είχε κάποια σημασία μολονότι έχασε πολύ από την αίγλη της με τις επιδρομές των Δαρδάνων. Για το λόγο αυτό ο Φίλιππος σκόπευε να ιδρύσει μια νέα πόλη, δίπλα στούς Στόβους, σε ανάμνηση μιας νίκης του εναντίον των ταραχοποιών γειτόνων, την οποία σκόπευε να ονομάσει Περσίδα (Perseis), προς τιμή του γιού του. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 440 – 441)
  • Ήδη έχω παρατηρήσει ότι τα βουνά που υψώνονται από τη δεξιά όχθη του Βιστρίτσα και εκτείνονται από την κοιλάδα των Γρεβενών σε αυτή της Βέροιας, ήταν τα αρχαία Καμβούνια, που αναφέρονται από τον Λίβιο, από τον οποίον δηλώνεται επιπλέον, ότι το πέρασμα των Σερβίων είναι το πέρασμα στα ίδια βουνά, που λέγεται Βωλουστάνα (Βώλου στενά), η ασφάλεια του οποίου ήταν τόσο σημαντική για τον Περσέα, στην προσέγγιση του ύπατου Μάρκου Φίλιππου, στο τρίτο έτος του τελευταίου μακεδονικού πολέμου, που τον κατέλαβε με 10.000 άνδρες. Ήταν πιθανώς το ίδιο πέρασμα μέσω του οποίου ο Περσέας εισέβαλε στην Θεσσαλία στο πρώτο έτος του πολέμου. Από αυτό το πέρασμα ο ύπατος Οστίλιος εισέβαλε στην Μακεδονία το επόμενο έτος και ήταν ένας από τους δρόμους προς τη Μακεδονία σχεδιασμένος από τον Μάρκο όταν στρατοπέδευσε ανάμεσα στην Άζωρο και στην Δολίχη και πριν ορίσει να οδηγήσει την πορεία του από το όρος Όλυμπος μέσω του Λάπαθου. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.338)
  • Η Περραιβία της Τριπολίτιδος ονομάστηκε έτσι επειδή περιλάμβανε τις τρεις πόλεις του Πυθίου, της Αζώρου και της Δολίχης. Από αυτές, το Πύθιο μοιάζει να βρίσκεται ακριβώς στους πρόποδες του Ολύμπου, όντας ακριβώς το σημείο όπου ο Ξεναγόρας , γεωμέτρης και ποιητής, μέτρησε το κάθετο ύψος του Ολύμπου, που βρισκόταν στον δρόμο κατά μήκος του όρους από την Πέτρα, όπου και ο Λίβιος και ο Πλούταρχος συνδέουν το Πύθιο με την Πέτρα, περιγράφοντας την πορεία από όπου ο Σκιπίονας Νασικάς διέσχισε το όρος του Ολύμπου στα μετόπισθεν της θέσης του Περσέα στον Ενιπέα. Φαίνεται, λοιπόν, χωρίς αμφιβολία, ότι το Πύθιο ήταν στην άκρη του κάμπου μεταξύ Κοκκινοπλού και Λιβαδιού, αν και δεν εξακρίβωσα την ύπαρξη υπολειμμάτων σε αυτήν την περιοχή. Μαθαίνουμε από το επίγραμμα στο οποίο αναφερθήκαμε ότι το όνομα του Πυθίου προέρχεται από ναό του Απόλλωνα Πυθίου προς τιμήν του οποίου προκύπτει, από άλλο συγγραφέα, ότι εορτάζονταν περιοδικώς κάποιοι αγώνες.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.341)
  • Ο Βρασίδας μετά την γρήγορη πορεία του στην Θεσσαλία και την Περραιβία , στο όγδοο έτος του Πελοποννησιακού πολέμου, πέρασε από το ίδιο πέρασμα στο Δίον. Ο Αγησίλαος, επιστρέφοντας στην Ελλάδα από την Μικρά Ασία, το έτος 394 π. Χ., μπήκε στη Θεσσαλία από τη Μακεδονία, από το ίδιο πέρασμα. Ο Κάσσανδρος, το 316 π.Χ., διέσχισε τον ίδιο δρόμο προχωρώντας από την Πελοπόννησο προς την Ολυμπιάδα στην Πύδνα. Και τέλος, προμήθευσε στον Αιμίλιο Παύλο, το έτος 168 π.Χ., τα μέσα για να εξαναγκάσει τον Περσέα να υποχωρήσει από την παγιωμένη του θέση στον Ενιπέα, μόλις πληροφορήθηκε ότι ο Σκιπίων Νασίκας ανέτρεψε την μακεδονική φρουρά στην Πέτρα, και κατέβηκε στις πεδιάδες στα μετόπισθεν της θέσης του βασιλιά στον Ενιπέα.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.343)
  • Η Βυλάζωρα αναφέρεται και πάλι στην ιστορία κατά την ταραχώδη χρονιά, 168 π.Χ., όταν ο Περσέας, λίγο πριν από τη μάχη της Πύδνας, προσπαθούσε να διατηρήσει τις μισθοφορικές υπηρεσίες των 20.000 Γαλατών, οι οποίοι με την προσδοκία ότι θα προσληφθούν από αυτόν, είχαν προχωρήσει με ίσο αριθμό ιππικού και πεζικού μέχρι την Desudaba της Μεδίκα. Ο Περσέας με σκοπό να τους παρασύρει μέσα στη Μακεδονία, κινήθηκε με το μισό από το στρατό του από τον ποταμό Ενιπέα της Πιερίας στην Αλαμάνα του Αξιού, ο οποίος ήταν 75 μίλια απόσταση από τη Desudaba. Έχοντας παραγγείλει εφόδια να είναι σε ετοιμότητα για την επιδιωκόμενη διαδρομή των Γαλατών, έστειλε έναν αγγελιοφόρο στη Desudaba, απαιτώντας από το στρατό των Γαλατών να προχωρήσουν στη Βυλάζωρα και κάλεσε τους αρχηγούς τους να τον επισκεφθούν στην Αλαμάνα, όπου τους έδωσε να καταλάβουν από τον αγγελιοφόρο ότι είχε ετοιμάσει γι’ αυτούς μερικά πλούσια δώρα, φιλοδοξώντας με αυτό τον τρόπο να εξασφαλίσει τις υπηρεσίες των Γαλατών χωρίς άλλη καθυστέρηση. Αλλά αυτοί δεν ήταν άνθρωποι που θα μπορούσαν να εξαπατηθούν: αρνήθηκαν να κινηθούν πέρα από τη Desudaba μέχρι να λάβουν τα συμφωνηθέντα δώρα στα οποία συμπεριλαμβάνονταν 10 κομμάτια χρυσού σε κάθε ιππέα, πέντε για κάθε στρατιώτη πεζικού, 1000 για κάθε αρχηγό και η προκαταβολή του θησαυρού να είναι περισσότερη από αυτή που ο φιλάργυρος μονάρχης θα μπορούσε να συναινέσει εκ των προτέρων.(Leake, τόμ. ΙΙΙ, σ. 471)
  • Ο Δίδας, σε ανταλλαγή των υπηρεσιών του, ευνοήθηκε από τον Περσέα όταν ανήλθε στον θρόνο. Και από τότε, βρίσκουμε τον Δίδα στις αρχές του περσικού πολέμου να διατάζει ένα σώμα 3000 ανδρών, αποτελούμενο από Παίονες, Παροραίους, Παρστρυμόνιους και Αγριάνες. (Leake, τόμ. ΙΙΙ, σ.466)
  • Καθώς ο Περσέας είχε αφήσει ένα πολύ δύσκολο αντίπαλο στην Περαιβία και στην Πιερία, δεν μπορούμε να πούμε ότι προχώρησε πιο πέρα από τον Αξιό από ότι ήταν αναγκαίο. Η Αλμάνα, ήταν πιθανώς κάτω από τα στενά του Ντεμιρκαπί(Σιδιρόκαστρο), ανάμεσα στα Στενά και τις Iδομενές και η Ντεσουντάμπα 75 μίλια μακριά απο κει, στην πορεία προς τον Δούναβη από την κοιλάδα του Moράβα κοντά στο Κουμάνοβο, έναν από τους παραπόταμους του Άνω Αξιού. Αυτό είναι το σπουδαιότερο νότιο άκρο που μπορεί να αποδοθεί στη Μεδίκα προς την Παιονία και οι αντίστοιχες τοποθεσίες της Ντεσουντάμπα, Βυλαζόρα, και Αλμάνα συμφωνούν απόλυτα με τις περιστάσεις στις οποίες αναφέρεται ο ιστορικός έτσι ώστε ο Περσέας να επιχείρησε να προμηθεύσει τους Κέλτες με εφόδια.(Leake, τόμ. ΙΙΙ, σ.472)
  • Ο Μακεδόνας βασιλιάς Περσέας είχε οχυρώσει δυνατά τις όχθες αυτού του ποταμού (Ενιπέα) κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους• όμως ο εξυμνούμενος Παύλος Αιμίλιος τον υποχρέωσε να αποσυρθεί από το πόστο του, στέλνοντας τον Σκίπιο Νάσικα με πέντε χιλιάδες άνδρες μέσα από τα βουνά του Ολύμπου, για να απειλήσει τα νώτα του στρατού του. Για δύο ή τρεις μέρες πριν από την αποχώρηση του Περσέα, μια ακανόνιστη μάχη δόθηκε μεταξύ των δύο στρατών στην κοιλάδα• κυρίως ως αντιπερισπασμός από μέρους του Π. Αιμιλίου, αλλά με σημαντικές απώλειες από το μέρος των Ρωμαίων, από τα όπλα που πετάχτηκαν πάνω τους από τα Μακεδονικά φρούρια. (Holland, σ. 300)