> Πρόσωπα > Πρόσωπα-Leake > Υπατος Σουλπίκιος Γάλβας

Υπατος Σουλπίκιος Γάλβας

  • Ο ύπατος Σουλπίκιος περιέγραψε την πορεία προς το Κέλετρον (Καστοριά). (Pouqueville, τόμ. ΙΙΙ, σ. 5)
  • Δεν υπάρχει περιστατικό στην αρχαία ιστορία που να ερμηνεύει καλύτερα την αρχαία γεωγραφία αυτού του τμήματος της χώρας από την δράση του υπάτου Σουλπικίου εναντίον του Φιλίππου, στην εκστρατεία του 200 π.Χ. Ο Ύπατος έχοντας προελάσει από την Απολλωνία της Ιλλυρίας μέσω της Δασσαρέτιας στην Λυγκιστίδα στρατοπέδευσε στις όχθες του Βένου και από εκεί έστειλε ομάδες λεηλασίας στην Δασσαρέτιδα.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.307)
  • Όταν τμήμα του στρατού του Σουλπίκιου Γάλβα αντιμετώπισε απροσδόκητα ένα ιππικό σώμα του Φιλίππου Ε΄, το οποίο ήταν προς αναζήτηση πληροφοριών, προέκυψε μια μάχη με σχεδόν ίσες απώλειες και στα δύο στρατόπεδα.Την τρίτη ημέρα της μάχης ο ύπατος έφερε εμπρός την παράταξη του σε απόσταση 500 μέτρων από τον εχθρό και ο Φίλιππος πρόσταξε στην μάχη 700 άνδρες από το ιππικό και άλλους τόσους από το ελαφρύ πεζικό.Τα σώματα αυτά συναντήθηκαν με μια ίση δύναμη του πεζικού και του ιππικού του εχθρού.Οι  Έλληνες είχαν  δείξει την δύναμη τους και στο πεζικό και στο ιππικό και ήταν κατώτεροι σε συνεκτικότητα από τους Ρωμαίους, ενώ το σώμα των ψιλλών των Ρωμαίων ήταν καλύτερα παροπλισμένο από τους Ιλλυριούς και τους Κρήτες που συνόδευαν το μακεδονικό ιππικό. Ο Σουλπίκιος οδήγησε τον στρατό του με ελέφαντες στην πρώτη γραμμή, και κάλεσε σε μάχη τον βασιλιά, ο οποίος δεν αποδέχτηκε την πρόκληση και έτσι ο ύπατος μετακίνησε το στρατόπεδό του κατά οκτώ μίλια στον Οκτάλοφο, για να μπορεί να λεηλατεί με μεγαλύτερη ασφάλεια από ότι θα μπορούσε με το στρατόπεδο του εχθρού να βρίσκεται τόσο κοντά. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.308)
  • Ο ύπατος, εξοικειωμένος με το συμβάν, προώθησε τις λεγεώνες του σε μια κοντινή φάλαγγα,έστειλε προς τα εμπρός το ιππικό και ήρθε σε σύγκρουση με τον βασιλιά.Αρχικά, ο Φίλιππος είχε την ανωτερότητα, αλλά στο τέλος ηττήθηκε και έχασε 300 ιππείς, από τους οποίους το ένα τρίτο φυλακίστηκε και οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν ή αφανίστηκαν σε γειτονικούς βάλτους. Ο βασιλιάς ο ίδιος παραλίγο να συλληφθεί και περιπλανήθηκε για λίγο στους βάλτους πριν επιστρέψει στο στρατόπεδό του.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.309)
  • Ο ύπατος παρέμεινε στην ίδια θέση αγνοώντας τις κινήσεις του εχθρού,όταν έχοντας εξαντλήσει τις προμήθειες της γειτονικής χώρας, μετακινήθηκε στα Στύβερρα, και από εκεί, αφού συνέλεξε το καλαμπόκι από τα χωράφια της Πελαγονίας στην Πλουβίνα, ακόμα αγνοώντας τις κινήσεις του Φίλιππου , ο οποίος στο μεταξύ στρατοπέδευσε στο Βρυάνιο, και έχοντας καλύτερες πληροφορίες για τις ενέργειες του εχθρού του ανησύχησε τους Ρωμαίους προσεγγίζοντάς τους ξαφνικά, αλλά δεν αποτόλμησε να προβεί σε δράση.(Leake,τόμ.ΙΙΙ,σ.309)
  • Αυτή η αφήγηση, αποσπασμένη αναμφίβολα από τον Πολύβιο δείχνει ξεκάθαρα ότι ένας περιηγητής που απαιτεί ικανοποιητικό ελεύθερο χρόνο και ασφάλεια ελπίζει να προσδιορίσει την θέση της πρώτης στρατοπέδευσης του Σουλπικίου όπως και αυτή του Οκτάλοφου αλλά και να προσδιορίσει τα παρακλάδια του Εριγώνος, δηλαδή τον Βένο και τον Οισοφάγο, και ίσως να εξακριβώσει τις τοποθεσίες της Πλουβίνας, του Βρυάνιου, και των Στύβερρων.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.310)
  • Καθώς ο ιστορικός αναφέρει την πρώτη στρατοπέδευση των Ρωμαίων στον Λύγκο, κοντά στον ποταμό Bevus, και καθώς ο Λύγκος περιγράφεται σαν πόλη από τον Στέφανο, μπορεί να υποτεθεί ότι η Ηράκλεια αποκαλείτο ορισμένες φορές και Λύγκος και ότι το στρατόπεδο του Σουλπικίου βρισκόταν στην Ηράκλεια.Αλλά αν και οι λέξεις “προς τον Λύγκο” μοιάζει να ενισχύουν αυτήν την άποψη, είναι πιο πιθανό ο Πολύβιος να συνέδεσε τον Λύγκο με αυτήν την περίπτωση με την ίδια λογική που το βρίσκουμε συνημμένο σε δυο άλλα χωρία του Λίβιου, καθώς και του Θουκυδίδη και του Πλουτάρχου.Με άλλα λόγια,είναι συνώνυμο με την Λυγκιστίδα ή την χώρα των Λυγκιστών, αρχικά ως ένα μικρό ανεξάρτητο βασίλειο και αργότερα ως επαρχία της μακεδονικής μοναρχίας.(Leake,τόμ.ΙΙΙ,σ.311)
  • Τα Κάστρα ή η Παρεμβολή υποδεικνύουν την πρώτη στρατοπέδευση του Σουλπικίου στον Βένο. Και η Νίκαια το μέρος όπου είχε το πλεονέκτημα στο ιππικό του Φιλίππου, κοντά στον Οκτάλοφο, οκτώ μίλια μακριά από την πρώτη στρατοπέδευση. Συνεπώς, η Νίκαια ήταν περίπου οκτώ ρωμαϊκά μίλια απόσταση από την Παρεμβολή ή τα Κάστρα και πιθανώς στα βόρειά του, επειδή μετά την μάχη κοντά στον Οκτάλοφο, ο ύπατος προχώρησε σε βόρεια κατεύθυνση προς τα Στύβερρα, σε αναζήτηση ανεφοδιασμού, έχοντας εξαντλήσει την περιοχή γύρω από την Ηράκλεια.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.314)
  • Παρόλο που ο Λίβιος αναφέρει το όνομα της Πελαγονίας στην αφήγησή της εκστρατείας του Σουλπικίου μόνο ως μια μεγάλη περιφέρεια που περιείχε τα Στύβερρα, είναι εμφανές από την περιγραφή της διαίρεσης της Μακεδονίας σε τέσσερις περιφέρειες μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση,αν όχι την προηγούμενη περίοδο του χρόνου, τριάντα τρία χρόνια αργότερα τουλάχιστον, η Πελαγονία ήταν η ονομασία της κύριας πόλης των Πελαγόνων η οποία αργότερα έγινε η πρωτεύουσα της τέταρτης μερίδας της Μακεδονίας.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.318)
  • Έχω ήδη επισημάνει πώς ακριβώς η περιγραφή του Λιβίου για το Κέλετρο ταυτίζεται με την Καστοριά. Με βάση αυτό το στοιχείο έχουμε την ακριβή πορεία της προέλασης του Σουλπικίου στην επιστροφή του από την Πελαγονία στην Δασσαρέτιδα.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.322)
  • Από την Εορδαία ή το Σαριγκιόλ διέσχισε τμήμα της πεδιάδας των Γρεβενών και μέσω της Ανασελίτσας στην Καστοριά, από όπου η πορεία του από το Πήλιο στην Δασσαρέτιδα δεν θα μπορούσε να είναι παρά μέσω του περάσματος του Τζαγκόν, το οποίο, όντας η μόνη διακοπή στη ραχοκοκκαλιά της Βόρειας Ελλάδας, ήταν αναμφίβολα μια από τις πιο συχνές συγκοινωνίες μεταξύ των δύο πλευρών της χώρας, και συγκεκριμένα από την Ορεστίδα στην Δασσαρέτιδα.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.322-3)
  • Χωρίς την σύγκριση που προσέφερε η περιγραφή του Λιβίου των ενεργειών του Σουλπικίου, μπορεί να υποτεθεί από τα στοιχεία που θέτει ο Αρριανός, ότι το Πήλιο δεν ήταν μακριά από τον Εριγώνα, ή ότι το όνομα Εορδαϊκός οδηγεί πιθανόν στην εντύπωση ότι το Πήλιο βρισκόταν στην Εορδαία.Είναι ξεκάθαρο παρόλα αυτά, ότι το Πήλιο δεν ήταν μακριά από τα βουνά των Ταυλάντιων, μια φυλή που κατοικούσε στις κοιλάδες της δυτικής ακτής.Από την άλλη μπορεί να υποτεθεί ότι ο Αλέξανδρος προήλασε από το Πήλιο στο Πελίναιο από την πιο άμεση πορεία.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.324)
  • Εάν η τοποθεσία του Πηλίου όπως συμπεραίνεται από τα συνδυασμένα στοιχεία του Αρριάνου και του Λιβίου είναι σωστή συνάγεται το συμπέρασμα ότι η Δασσαρέτιδα καταλάμβανε όχι μόνο την μεγάλη κοιλάδα που εμπεριέχει την λίμνη της Λύχνιδου αλλά και την πεδιάδα της Κορυτσάς.Και αυτή η πεδιάδα ήταν μια εκτεταμένη έκταση από σιτηρά και το συμπέρασμα οδηγεί στο ότι η αφθονία των δημητριακών στην Δασσαρέτιδα βοήθησε τον Σουλπίκιο να διασώσει το δικό του απόθεμα ενώ περνούσε από την περιοχή, και το οποίο τον παρακίνησε μετέπειτα να στείλει πίσω τους στρατιώτες προς τα εκεί, παρόλο που είχε στρατοπεδεύσει σε ένα εξίσου γόνιμο έδαφος,αλλά όπου δεν είχε όμως την ίδια στρατιωτική τοποθεσία.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.325)
  • Όταν ο Σουλπίκιος στρατοπέδευσε στον Άψο μεταξύ του Δυρραχίου και της Απολλωνίας, πριν προχωρήσει στην Λυγκιστίδα, έστειλε τον Απούστιο εναντίον των γειτονικών κτήσεων του Φιλίππου.Το Κορράγιο, το Γερρούνιο και η Οργεσσός αιχμαλωτίστηκαν μετά από αντίσταση.Αμέσως μετά ο Απούστιος πολιόρκησε την Αντιπάτρια, μια μεγάλη πόλη σε ένα στενό πέρασμα αξιόλογο για την σταθερότητα της θέσης και τα τείχη της.Αφού κατέλαβε το μέρος, σκότωσε τους άντρες, κατέστρεψε τα τείχη, έκαψε την πόλη και  έδωσε τα λάφυρα στους στρατιώτες του, τα οποία τρομοκράτησαν τόσο τον λαό του Κοδρίου που υποτάχθηκε σε αυτόν, παρόλο που η πόλη τους ήταν καλά φρουρούμενη και οχυρωμένη.Το Ίλιο, μια άλλη πόλη, καταλήφθηκε με την βία και οι Ρωμαίοι αμέσως μετά, στην επιστροφή στον Σουλπίκιο, ο οποίος ήταν φορτωμένος με τα λάφυρα, δέχτηκαν επίθεση από τον Αθηναγόρα, έναν από τους πιο διαπρεπής αξιωματικούς του Φιλίππου, χωρίς πολλές απώλειες.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.326-7)
  • Ο Αθηναγόρας ήταν ένας αυλικός.Οδήγησε τους Μακεδόνες στην πρώτη μάχη με ιππικό εναντίον του Σουλπικίου στο Λύγκο.Τον επόμενο χρόνο είχε την διοίκηση του τμήματος του μακεδονικού στρατού που είχε στρατοπεδεύσει στο Όρος Ασναός,στα παρίσθμια του Αώου, και είχε την τιμή να αποκρούσει τους Ρωμαίους στην μάχη στις Κυνός Κεφαλές.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.327)
  • Το Γερρούνιο (ή Γερτούνιο) και το Κόδριο φαίνεται να είναι τα ίδια μέρη, τα οποία στο κείμενο του Πολύβιου εμφανίζονται ως Γέρτος και Χρυσόνδιο, και τα χαρακτηρίζει μαζί με την Αντιπάτρια ως παραμεθόρια μέρη, τα οποία ο Σκερδιλαΐδας πήρε από τον Φίλιππο και τα οποία ανακατέλαβε ο Φίλιππος το δεύτερο έτος του Συμμαχικού πολέμου (221π.Χ.). Καθώς το Γερρούνιο και η Αντιπάτρια βρίσκονταν στη Φοιβατίδα, και η Οργεσσός ήταν πόλη των Πισσαντίνων μοιάζει πιθανό, αν θεωρηθεί ότι η Αντιπάτρια βρισκόταν στο Μπεράτι, οι Φιβάτες να  κατοικούσαν στην κοιλάδα του Ουζουμίου, και οι Πισσαντίνοι στην κοιλάδα του Ντεβόλ.Επίσης, επειδή το Γερτούνιο δέχθηκε επίθεση από τον Απούστιο πριν την Αντιπάτρια, βρισκόταν χαμηλότερα στο Ουζούμι από ότι το Μπεράτι πιθανώς  στη συμβολή των δύο ποταμών.Στα ανατολικά του, στο Ντεβόλ, ίσως να βρίσκεται η Οργεσσός και κάπου κοντά στο στρατόπεδο του Σουλπικίου, το Κορράγιο. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.327)