- Οι Χαλκιδικιώτες ήταν υπόχρεοι στους Πέρσες για την απόκτηση της Ολύνθου. Ο Αρτάβαζος, κατά την επιστροφή του από τον Ελλήσποντο, όπου είχε συνοδεύσει τον Ξέρξη μετά την ήττα του στη Σαλαμίνα, αφού κατέλαβε την Όλυνθο μαζί με κάποια άλλα μέρη σε αυτό το τμήμα, το οποίο είχε επαναστατήσει από τον αφέντη του, έσφαξε όλους τους Βοττιείς, οι οποίοι είχαν οχυρωθεί στην Όλυνθο, και παρέδωσε το μέρος στους Χαλκιδικιώτες (τήν δέ πόλιν παραδιδοί Κριτοβούλω Τορωναίω επιτροπεύειν καί τώ Χαλκιδικώ γένεϊ καί ούτω Όλυνθον Χαλκιδέες έσχον.- Herod. l.1, c.65; l.2, c.79). Οι Βοττιείς μετά από αυτή τη περίοδο φαίνεται να είναι οι ταπεινοί σύμμαχοι των Χαλκιδικιωτών, με τους οποίους τους βρίσκουμε σύμμαχους σε δύο περιστάσεις (Thucyd. l.1, c. 65; l.2, c.79). (Leake, τόμ ΙΙΙ, σ. 455)
- Προτού η Όλυνθος γίνει υποτελής στους Χαλκιδικιώτες και αποκτήσει, για πολύ καιρό, ανωτερότητα έναντι των άλλων πόλεων τους, υπήρχε μια κύρια πόλη των Χαλκιδιωτών όπου κόβονταν τα πιο αρχαία από αυτά τα πανέμορφα νομίσματα. Αυτά τα νομίσματα φέρουν από τη μια πλευρά τη κεφαλή του Απόλλωνα και από την άλλη τη λύρα του με την επιγραφή Χαλκιδέων. Τα νομίσματα ανήκουν με βεβαιότητα στους Χαλκιδιώτες της Θράκης και όχι σε αυτούς της Εύβοιας επειδή βρέθηκαν πολλά στην περιοχή που κατοικούσαν οι πρώτοι και κανένα πέρα από αυτή. Αντιθέτως, τα νομίσματα της Χαλκίδας στην Εύβοια, τα οποία φέρουν τον αετό και το φίδι στη μια πλευρά και μια γυναικεία κεφαλή στην άλλη, είναι παντού πολυάριθμα. Τα νομίσματα των Χαλκιδιωτών της Θράκης ίσως αποτελούσαν παραγωγή των ορυχείων της Σιδηρόκαψας. Η κατοχή της τελευταίας μπορεί να συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην ευημερία της αποικίας. Από την ίδια πηγή ίσως να προέρχεται και το ασήμι που χρησιμοποίησαν οι Ακάνθιοι για τα εξαιρετικά νομίσματα τους. (Leake, τόμ ΙΙΙ, σ. 456 – 457)