> Θέματα > Θέματα-Berard > Μακεδόνες

Μακεδόνες

  • Οι αρχαίοι Μακεδόνες, στο δρόμο για τα Βοδενά κοντά στη Βλάντοβα, είχαν δημιουργήσει ένα πέρασμα ανάμεσα στους βράχους.(Leake,τομ.ΙΙΙ,σ.276)
  • Ο στρατός στρατοπέδευσε στο Κίτιον, ο οποίος ανερχόταν σε 39000 άνδρες και 4000 άλογα , μαζεύτηκε από όλη την Μακεδονία, εκτός από 3000, και ήταν ο μεγαλύτερος στρατός που έγινε από όλους τους βασιλείς της χώρας. Από τους οπλίτες μόνο 19000 ήταν Μακεδόνες οι οποίοι φαίνονταν πολύ λίγοι αν τους συνέκρινε κανείς με αυτούς της νότιας Ελλάδας που συμμετείχαν στον Πελοποννησιακό και Περσικούς Πολέμους.(Leake,τομ.ΙΙΙ,σ.288)
  • Οι Μακεδόνες του Περδίκκα και οι απείθαρχοι βάρβαροι, αφού έλαβαν το σήμα κινδύνου, κινήθηκαν ατάκτως κατά την διάρκεια της νύχτας, και το θεώρησαν απαραίτητο για τον ίδιο τον βασιλιά να τους συνοδεύσει χωρίς να συνενοηθεί με τον Βρασίδα, που είχε εγκατασταθεί με τις δυνάμεις του σε κάποια απόσταση.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.315)
  • Ο Κλέων περίμενε στήν Ηϊώνα για ορισμένες αναμενόμενες ενισχύσεις Μακεδόνων και Οδομαντών, όταν ο Βρασίδας τοποθετήθηκε με ένα τμήμα των δυνάμεων του στα Κερδύλια, ένα βουνό στη περιοχή της Άργιλου, απέναντι από την Αμφίπολη, απ’ όπου όλες οι κινήσεις του Κλέονα ήταν ορατές. Το υπόλοιπο του στρατού του Βρασίδα βρισκόταν στην Αμφίπολη. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 192)
  • Ο Αθηναγόρας ήταν ένας αυλικός.Οδήγησε τους Μακεδόνες στην πρώτη μάχη με ιππικό εναντίον του Σουλπικίου στο Λύγκο.Τον επόμενο χρόνο είχε την διοίκηση του τμήματος του μακεδονικού στρατού που είχε στρατοπεδεύσει στο Όρος Ασναός,στα παρίσθμια του Αώου, και είχε την τιμή να αποκρούσει τους Ρωμαίους στην μάχη στις Κυνός Κεφαλές.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ.327)
  • Είναι αξιοσημείωτο ότι η κατάληξη της λέξης Τζέρπιστα, όπως και αυτή της Πράβιστα και Άνγκιστα μοιάζει με αυτή στην οποία οι αρχαίοι Μακεδόνες κυρίως επέδρασαν.(Leake, τόμ.ΙΙΙ, σελ.226)
  • Οι μακεδόνες βασιλείς αφού κατέκτησαν όλη την περιοχή στα δεξιά του Αξιού, διέσχισαν τον ποταμό και αύξησαν την επικράτεια τους μέχρι τους Παίονες και τους Σίντι. Εντούτοις παρέμεναν μακρυά από το μεγαλύτερο τμήμα της ακτογραμμής εξαιτίας των ελληνικών αποικιών στην Πιερία και τη Μυγδονία καθώς και εκείνων που κατείχαν το σύνολο της χερσονήσου της Χαλκιδικής. (Leake, τόμ.ΙΙΙ, σ. 445)
  • Εδώ πρέπει να επισυνάψω, για να συμπεριλάβω μια συνοπτική παρουσίαση της γεωγραφίας της Μακεδονίας, το διάταγμα για τη διαίρεση της Μακεδονίας σε τέσσερις περιφέρειες, που εκδόθηκε από την Ρωμαϊκή Σύγκλητο το 167 π.Χ., το έτος μετά την κατάκτηση. Αναγνώστηκε στην Αμφίπολη στους συναθροισμένους Μακεδόνες από τον Αιμίλιο Παύλο, και μετά τους μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Οκτάβιο τον πραίτωρα:
    Unam fore et primam partem quod agri inter Strymonem et Nestum amnem sit: accessurum huic parti trans Nestum ad orientem versum qua Perseus tenuisset vicos, castella, oppida, praeter Aenum et Maroneam et Abdera: trans Strymonem autem vergentia ad occasum, Bisalticam omnem cum Heraclea quam Sinticen adpellant. Secundam fore regionem, quam ab ortu Strymo amplecteretur amnis praeter Sinticen Heracleam et Bisaltas; ab occasu qua Axius terminaret fluvius, additis Paeonibus qui prope Axium flumen ad regionem orientis colerent. Tertia pars facta, quam Axius ab oriente, Peneus amnis ab occasu cingunt: ad Septentrionem Bora mons objicitur: adjecta huic parti regio Paeoniae, qua ab occasu praeter Axium amnem porrigitur: Edessa quoque et Beroea eodem concesserunt. Quarta regio trans Boram montem, una parte confinis Illyrico, altera Epiro. Capita, regionum ubi concilia fierent, primae regionis Amphipolim, secundae Thessalonicen, tertiae Pellam, quartae Pelagoniam fecit. Eo concilia suae cujusque regionis indici, pecuniam conferri, ibi magistratus creari jussit. Regionibus quae adfines barbaris essent (excepta enim tertia omnes erant) permisit ut praesidia armata in finibus extremis haberent.
    Mε αυτό το περίφημο διάταγμα οι Μακεδόνες έγιναν ελεύθεροι, κάθε πόλη μπορούσε να κυβερνηθεί από μόνη της από δικαστές εκλεγμένους ετησίως, και οι Ρωμαίοι επρόκειτο να λαμβάνουν το μισό φόρο υποτελείας που παλαιότερα τον κατέβαλαν στους βασιλείς, η διανομή και η συλλογή του οποίου ήταν κύρια ευθύνη των συμβούλων των τεσσάρων περιφερειών. Για κανέναν πέρα από τον λαό των έσχατων συνόρων εναντίον στους βάρβαρους δεν επιτρεπόταν να υπερασπίζεται τον εαυτό του με τα όπλα, έτσι ώστε η στρατιωτική δύναμη ήταν τελείως ρωμαϊκή. Για να μη διαλυθεί αποτελεσματικότερα η εθνική συνένωση, κανείς δεν επιτρεπόταν να συνάψει γάμο ή να αγοράσει γη ή κτίσματα παρά μόνο στην περιοχή του. Τους επιτρεπόταν να επεξεργάζονται χαλκό και σίδερο πληρώνοντας τον μισό φόρο που λάμβαναν οι βασιλείς. Αλλά οι βασιλείς κρατούσαν για τον εαυτό τους το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται τα ορυχεία χρυσού και αργύρου, και της ναυτικής ξυλείας καθώς και την εισαγωγή αλατιού,η οποία , καθώς μόνο η Τρίτη Περιφέρεια είχε το δικαίωμα να το πουλήσει στους Δάρδανους, είχε γίνει προς όφελος των κατακτητών της ακτής του Θερμαϊκού κόλπου. Δεν πρέπει να απορεί κανείς που οι Μακεδόνες σύγκριναν αυτήν την περιοχή της χώρας τους και τη διακοπή της αμοιβαίας επικοινωνίας μεταξύ αρκετών τμημάτων της με τον τεμαχισμό και τη διάλυση ενός σώματος ζώου ή ότι θα έπρεπε να είναι έτοιμοι κάποια χρόνια αργότερα να προσχωρήσουν στην στάση του Ανδρίσκου. Ο ιστορικός επισημαίνει:
    Pars prima Bisaltas habet fortissimos viros (trans Nestum amnem incolunt et circa Strymonem) et multas frugum proprietates et metalla et opportunitatem Amphipolis, que objecta claudit omnes ab oriente sole in Macedoniam aditus. Secunda pars celeberrimas urbes, Thessalonicam et Cassandriam habet; ad hoc Pallenen fertilem et frugiferam terram; maritimas quoque oppurtinatates ei praebent portus ad Toronen ac montem Atho (Aeneae vocant hunc) alii ad insulam Euboeam, alii ad Hellespontum opportune versi. Tertia regio nobiles urbes Edessam et Beroeam et Pellam habet et Vettiorum bellicosam gentem; incolas quoque permultos Gallos et Illyrios impigros cultores. Quartam regionem Eordaei et Lyncestae et Pelagones incolunt: juncta his Antintania et Strymphalis et Elimiotis; frigida haec omnis duraque cultu et aspera plaga est; cultorum quoque ingenia terrae similia habet; ferociores eos et adcolae barbari faciunt, nunc bello exercentes nunc in pace miscentes ritus suos.
    (Leake, τόμ. ΙΙΙ, σελ.480-1)
  • Η σπανιότητα των νομισμάτων της μακεδονικής τετραρχίας εκτός από αυτά που κόπηκαν στην Αμφίπολη, αποδίδεται στην μικρή τους διάρκεια. Μόνο μετά 18 χρόνια από το διάταγμα της Αμφίπολης, ο Ανδρίσκος, που αυτοαποκαλούνταν Φίλιππος, γιος του Περσέα, ανακατάλαβε όλη τη Μακεδονία αλλά νικήθηκε και παραδόθηκε το επόμενο έτος στον Κεκίλιο Μέτελλο και οι Μακεδόνες έγιναν υποτελείς, και η χώρα πιθανώς κυβερνιόταν από έναν πραίτωρα όπως και η Αχαΐα μετά την καταστροφή της Κορίνθου, όπου συνέβη δυο χρόνια μετά, το 146 π.Χ. Από τότε μέχρι τη βασιλεία του Αυγούστου οι Ρωμαίοι είχαν το δύσκολο καθήκον της υπεράσπισης της Μακεδονίας απέναντι σε λαούς της Ιλλυρίας και της Θράκης, και σε αυτήν την περίοδο έστηναν αποικίες στους Φιλίππους, στην Πέλλα, στους Στόβιους και στο Δίο. (Leake, τόμ. ΙΙΙ, σελ.487)
  • Οι Μακεδόνες δεν μπορούσαν μέχρι τώρα να διανοηθούν παρά δύο κοινωνικές καταστάσεις, το χριστιανισμό και το Ισλάμ, το δε Ισλάμ να σημαίνει δύναμη, πλούτο, μεγάλη ιδιοκτησία και την «εν αναρχία» ελευθερία. Αρχίζουν τώρα να προβλέπουν ότι η αναρχία θα εξαφανιστεί, ότι τα αγαθά και οι φεουδαλικοί τίτλοι θα γίνουν σεβαστά από τους Σέρβους, τους Βούλγαρους και τους Έλληνες, όπως έγιναν σεβαστά στη Θεσσαλία, τη Ρωμυλία και τη Νις… .Σε μερικά χρόνια ίσως οι στατιστικές διαχωρίζουν τους Τούρκους από τους άλλους μουσουλμάνους. Οι σημερινοί αριθμοί είναι κατά προσέγγιση.
    (Berard, 214)